Bulgaristan ile Barış: Neuilly (Nöyyi) Antlaşması

Nöyyi Antlaşması olarak da bilinen ve Bulgaristan ile savaşı sona erdiren Neuilly Antlaşması nedir ve özellikleri, maddeleri nelerdir? Daha önceki yazılarımızda çeşitli antlaşmalardan söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca ”Neuilly Antlaşması”ndan söz edeceğiz.

Birinci Dünya Savaşı, müttefik devletlerle imzalanan çeşitli antlaşmalar ile son bulmuştur. Osmanlı Devleti Mondros; Macaristan Triannon; Avusturya Saint–Germain ve Almanya Versaille Antlaşmaları ile savaştan çekilmiştir. Bulgaristan ise 27 Kasım 1919’da imzalanan Neuilly Antlaşması ile savaştan çekilmiştir.

Neuilly Antlaşması (27 Kasım 1919)

Galip devletler, Bulgaristan ile 27 Kasım 1919 tarihinde 296 maddelik bir barış anlaşmasını Neuilly-sur-Saine‘de imzaladılar. Buna göre;

• Bulgaristan kuzeydeki 1913 sınırlarını değiştirmeyecek,
• Buna karşılık Balkan Savaşları’nda ele geçirdiği Trakya’nın tüm bölgelerini Yunanistan’a bırakacak.

Bu antlaşma ile birlikte Bulgarlar da diğer müttefikleri gibi savaş tazminatına bağlanmış ve bu barış antlaşmasının hükümleri dahilinde 1958 yılına kadar 2.5 milyar Frank tazminat ödemeye ve 5 yıl süreyle Yugoslavya’ya her yıl 50.000 ton kömür vermeye mecbur bırakılmıştır. Yine bu antlaşma çerçevesinde Bulgarlara ücretli olmak suretiyle ancak 20.000 kişilik bir ordu oluşturulmasına izin verilmiştir.

Neuilly Antlaşması’nı müttefiklerinin yapmış olduğu barış antlaşmaları ile kıyasladığımız zaman Bulgaristan’ın en az zararla kurtulduğunu söylemek mümkün. Nitekim Bulgaristan’ın sahip olduğu hiçbir toprak parçası kaybedilmemiş ve yitirilen topraklardaki zarar Bulgar ekonomisini sarsacak boyuta ulaşmamıştır. Ege Denizi’ne çıkışını kaybeden Bulgarlar, Karadeniz limanlarını elinde tutmayı başarmıştır.

Kaynak: Atatürk ve Türk İnkılap Tarihi (Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Öğretim Üyeleri), Siyasal Kitabevi, s.96-97