Siyaset

Dünyada İdam Cezası Olan Ülkeler Hangileri? Hangi Ülkelerde Ölüm Cezası Var?

İdam cezası olan ülkeler hangileridir? İdam cezası ile ilgili yaşanan tartışmalar sürerken, dünyanın birçok yerinde idam olan ülkeler bulunuyor. Türkiye’de idamın geçmişi nasıl, idam cezası nasıl kaldırıldı sorusu da vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Ölüm cezası, birdevletinsuçun karşılığı olarak bir mahkmun hayatına son vermesidir.

Hangi ülkelerde idam cezası hala etkin olarak kullanılmaktadır? Hangi ülkeler idam cezasını uygulamaktadır. İdam Cezasının Türkiye’de uygulanıp uygulanmayacağı konusu önemli bir tartışma konusu olarak son zamanlarda gündemi oldukça meşgul ediyor. Öncelikle ölüm cezası nedir sorusundan başlayayım. Ölüm cezası, devletin suçunun karşılığı olarak bir hükümlünün hayatına son vermesidir. 

Ölüm cezasına çarptırılan kişinin infaz edilerek öldürülmesine “idam” denir. Şu anda 58 ülkenin anayasasında idam cezası hala yürürlüktedir. Dünya üzerindeki 98 ülke hukuki olarak ölüm cezasını kaldırmış, 7 ülke ise bazı istisnai durumlar haricinde ölüm cezasını kaldırmıştır. 35 devlet ise fiilen ölüm cezasını anayasasından çıkarmıştır. 

Uluslararası Af Örgütü, 140 ülkeyi hukuki ve cezai olarak idam karşıtı, 58 ülkeyi ise idam taraftarı olarak tasnif etmiştir. Ölüm cezası en yaygın olarak Asya ülkelerinde kullanılmaktadır. Dahası gerçekleşen infazların %90’ı Asya kıtasındadır. 

İDAM CEZASI HAKKINDA

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2007, 2008 ve 2010 yıllarında ölüm cezalarını uygulamama çağrısı yapan birtakım kararlar almıştır. 

Avrupa Birliği’nde, Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi’nin 2. maddesi çerçevesinde bir devletin hükümlüleri ölüm cezası ile cezalandırması yasaktır. Avrupa Birliği’nden farklı olarak, Türkiye ve Rusya’nın da üye olduğu Avrupa Konseyi de kendisine üye ülkelerin ölüm cezasını kullanmasını yasaklamıştır. Bu çerçevede Türkiye’de ölüm cezası 1984’ten beri uygulanmamakta fakat 2004’ten beri anayasamızda mevcut bulunmamaktadır.

İdam cezaları, hukuki ve fiili olarak uygulandığı yerlerde casusluk, vatana veya askeri adalet için/bunlar dahilinde kullanılır. Yine pek çok ülkede uyuşturucu kaçakçılığı da ölümle cezalandırılabilecek bir suç teşkil etmektedir. Öte yandan Çin’de insan kaçakçılığı ve ciddi yolsuzluk davaları kişilerin idamı ile sonuçlanabiliyor. 

Avrupa ülkeleri arasında yalnızca Belarus’ta bulunan idam cezası, dünya üzerindeki pek çok ülkede hala etkin olarak kullanılıyor.  Uluslararası Af Örgütü’nün verilerine göre, Çin ile İran dünyada en çok kişinin idam edildiği ülkeler arasında yer alıyor. Çin’deki rejim nedeniyle yapılan idamlar hakkında detaylı bilgi almak mümkün deşik. Fakat kısıtlı bilgiler ışığında Çin’de 2015 yılında (Uluslararası Af Örgütü verilerine göre) Çin’de binlerce kişinin infaz edildiğini tahmin ediliyor. 

İran 2015 yılında 77 idam gerçekleştirdi. Pakistan, 2015 yılında 326 kişiyi infaz ederek üçüncü sırada yer aldı. Dördüncü sırada yer alan ülke, Suudi Arabistan ise 158 kişi infaz etti. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise 2015 yılı içinde 25 kişi infaz edildi ve ABD,  beşinci sırada yer aldı. 

2015 yılında idam cezasının etkin bir şekilde uygulandığı ülkelerin listesi şu şekildedir:

1-) Çin

2-) İran

3-) Pakistan

4-) Suudi Arabistan

5-) Amerika Birleşik Devletleri

6-) Irak

7-) Somali

😎 Mısır

9-) Endonezya

10-) Çad

Bu ülkelerin haricinde anayasalarında henüz yürürlükte ölüm cezası olan ülkelerin listesi ise şöyle:

• Botswana

• Çad

• Komorlar

• Kongo

• Mısır

• Ekvator Ginesi

• Etiyopya

• Gambiya

• Lesotho

• Libya

• Nijerya

• Somali

• Somaliland

• Güney Sudan

• Sudan

• Uganda

• Zimbabwe

• Antigua ve Barbuda

• Bahamalar

• Barbados

• Belize

• Küba

• Dominika

• Guatemala

• Guyana

• Jamaika

• Saint Kitts ve Nevis

• Saint Lucia

• Saint Vincent ve Grenadinler

• Trinidad&Tobago

• Bahreyn

• Bangladeş

• Çin

• Hindistan

• Japonya

• Ürdün

• Kuzey Kore

• Kuveyt

• Lübnan

• Malezya

• Umman

• Pakistan

• Katar

• Suudi Arabistan

• Singapur

• Suriye

• Tayvan

• Tayland

• Birleşik Arap Emirlikleri

• Vietnam

• Yemen

• Belarus.

Yukarıda belirtilen ülkelere göz attığımızda Amerika Birleşik Devletleri haricinde (ve elbette ki zengin Arap ülkelerini istisna sayarsak) diğer tüm ülkeler hem demokratik açıdan hem de ekonomik gelişmişlik açısından üçüncü sınıf dünya ülkeleridir. Ölüm cezası olan ülkeler listesi biraz daha farklı olsa da idam cezası olan ülkelere şöyle yakından bakalım. 

İran: 1979 Devrimi’nden beri şeriatla yönetiliyor. 

Pakistan: Şeriatla yönetiliyor. Ekonomisi kötü. 

Suudi Arabistan: Şeriatla yönetiliyor. 

Mısır: İç karşılıklar var, şeriatla yönetiliyor. 

Çad: Şeriatla yönetiliyor. Ekonomisi kötü. 

Özetle bu tablodan çıkaracağımız en önemli ders, hiçbir gelişmiş ülkenin (ABD hariç) idam cezası uygulamadığıdır. Listede yer alan zengin Arap ülkelerinin idam cezası uygulamasının en önemli nedeni de İslam dininin burada yayılmaya başlaması ve asırlardır Şeriatla yönetiliyor olmasıdır. Şeriatla yönetilen bir ülkede ise idam vardır. 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.