Erzurum Doğal Güzellikleri Turistik Yerler

Erzurum hem tarihi, hem doğal güzellikleri ve hem de turistik açıdan gezilecek yerleri bol olan ülkemizin en önemli şehirlerinden biridir. Doğu Anadolu ile İç Anadolu arasında bir köprü olan kadim şehrin en önemli gezilecek görülecek yerlerini bu yazıda derledik. İçerik oluştururken Gezihocasi.com, Kulturportali.com, valilik ve kaymakamlık gibi farklı kaynaklardan çeşitli bilgiler aldık. Fakat unutmamak gerekir ki bu bilgiler zamanla güncelliğini yitirebiliyor. Bu hatırlatmayı yaptıktan sonra dilerseniz Erzurum’da gezilecek turistik yerler listesini birlikte inceleyelim.

Erzurum Müzesi

Erzurum Müzesi’nde, kent civarındaki höyüklerden elde edilen buluntular, Roma, Urartu, Selçuklu dönemlerinden heykelcikler, ok uçları, taş eserler, pişmiş topraktan kap-kacak beş ayrı salonda sergilenmektedir. Yakutiye Medresesi’nde hizmet veren Türk-İslam Eserleri Müzesi’nde etnografik ve yöre kültürüne ait eserleri görebilirsiniz. 19.yy’dan günümüze ulaşmış bir konak olan Atatürk Evi Müzesini ziyaret edebilirsiniz. Atatürk ve arkadaşlarının kaldığı, Erzurum Kongresi çalışmalarının yürütüldüğü yapı 1984’te müze haline getirilmiştir. Günümüzde Güzel Sanatlar Lisesi’nin birinci katında temsili Kongre Salonu olarak düzenlenmiş bölümü de görmelisiniz.

Çifte Minareli Medrese

Çifte Minareli Medrese adeta Erzurum’un simgesi gibidir. 13. yy sonlarında yapıldığı düşünülen yapı geçmişin taş işçiliği ve çinileri açısından mimari bir şaheserdir. Medrese yakınındaki Üç Kümbetler günümüzde kaybolmuş bir mezar alanındadır. Anıtsal mezar mimarisinin en güzel örneklerinden olan kümbetlerden birinin Emir Saltuk’a (12.yy) ait olduğu düşünülmektedir.

Erzurum Kalesi

Erzurum Kalesi 5.yy’da Roma İmparatoru Teodosius tarafından yaptırılmış, sonraki dönemlerde de askeri amaçlı kullanılmıştır. Saltuklular döneminde ise bir mescid ve minare de eklenmiş, Osmanlılar döneminde minare saat kulesine çevrilmiştir. Pasinler, Oltu, Narman ve İspir ilçelerindeki kaleler de kentteki tarihi birikimi yansıtan özellikler taşımaktadır.

Ulu Camii

Merkezdeki Ulu Cami, Erzurum’daki ilk Osmanlı Camisi olan Lala Mustafa Paşa Cami, Murat Paşa Cami, Gürcü Kapısı Cami, Caferiye Cami, Boyahane Cami, Narmanlı Cami, İbrahim Paşa Cami, Gümrük Cami, Kurşunlu Cami gibi çok sayıda tarihi yapı inanç turizmi açısından dikkat çekmektedir.

Yakutiye Medresesi

1310 yılında İlhanlı hükümdarı Sultan Olcaytu zamanında Bolugan Hatun adına yaptırılmıştır. Anadolu’daki kapalı avlulu medreselerin son örneklerinden biridir. Taç kapının iki yan yüzünde Çifte Minarede olduğu gibi kartal, hayat ağacı ve iki aslan figürlü panolar yer alır. Bu medrese yapıldığı zaman Olcaytu Hüdaverdi Han Şii’dir. Onun için burada görülen iki aslan Şii aslanlarıdır. Hayat ağacı ise dünya hakimiyeti simgelemektedir.

Bütün medreselerde eyvanlar ders görülen bölümlerdir. Dört eyvanı bulunan medresenin, kapının üstündeki yıldızlı tonozlu küçük eyvanı tören eyvanıdır. Burada diploma törenleri yapılıyordu. Kapıların üzerinde bulunan amblemler burada astronomi, matematik ve tıp eğitimi verildiğinin bir göstergesidir. Yakutiye Medresesi Anadolu topraklarındaki tek Şii medresesidir.

Yakutiye medresesi günümüzde, yörenin çeşitli etnografik eserlerinin sergilendiği Türk İslam Eserleri ve Etnografya Müzesi olarak kullanılmaktadır.

Penek Köyü Kilisesi

Hristiyanlık açısından önem taşıyan Penek Köyü Kilisesi (11.yy) ve Meryem Ana Kilisesi (10.yy) de görebileceğiniz diğer eserlerdendir.

Rüstem Paşa Bedesteni

Günümüzde halen kullanılan ve daha çok Oltu Taşı işlemecilerinin faaliyet gösterdikleri Rüstem

Paşa Bedesteni (16.yy-Osmanlı), Çoban Dede Köprüsü (13.yy-İlhanlı), Gümrük Hanı, Cennetzade Hanı, Kanberoğlu Hanı ve Karasu Hanı görülmelidir.

Palandöken Kayak Merkezi

Türkiye’nin önemli kayak merkezlerinden olan Palandöken Kayak Merkezi kış turizmini sevenlerce tercih edilebilir. Önemli bir doğal güzellik olan Tortum Gölü ve Şelalesine mutlaka gitmeli, Narman’daki Peribacalarını görmelisiniz.

Erzurum Palandöken ile ilgili bilmeniz gereken tüm detaylar için tıklayın.

Rafting

İspir’de Çoruh Nehri rafting, Dumlu ve Palandöken Dağları’nda trekking yapılabilir. İspir Elmalı Çam Mağarası şifalı havası, sarkıt ve dikitleriyle turistik değer taşımaktadır.

Kaplıcalar

Erzurum’un Köprüköy ilçesinde bulunan Köprüköy Deli Çermik Kaplıcalarının, 26 CO’lik suyu ve içeriğindeki bikarbonat, sodyum, kalsiyum, karbondioksit, demir ve bromür bileşime ile sindirim sistemi böbrek ve idrar yolları, kan dolaşımı ve kalp ve romatizmal rahatsızlıklara iyi geldiği bilinmektedir.

Kaplıca kaynak suyunun yanında çamuru ile de ilgi çekici. Çamur banyoları kadın ve erkekler için ayrı ayrı tesis edilmiş. Çamur banyosuna girdikten sonra güneşte kurumak için beton alanlarda çamurun vücudunuza şifa vermesini bekleyebilirsiniz. Sosyal tesislerin ve konaklama tesislerinin yer aldığı kaplıcada şifa aramaya gidenler dönerken beraberlerinde çamur ve şifalı sudan da götürebilirler.

Cirit

Ata sporumuz olan ‘’cirit’’ oldukça heyecanlı bir oyundur. Türkler için çok önemli olan at ve insanın ortak mücadelesine dayanan spor, Alparslan’la birlikte Anadolu’ya gelmiş, Osmanlı döneminde önemli bir gösteri sporu olmuştur. Erzurum ‘da bu gelenek özel alanlarda sürdürülmeye ve yaşatılmaya çalışılıyor.

İlçe ve köylerdeki geniş çayırlarda, düzenlenen yarışmalar hem oyuncuları hem de seyircileri bir heyecan fırtınası içine almaktadır. 5 ve 7’şer kişilik takımlar halinde oynanan ciritte takımını yönlendiren ’’ kolbaşı ‘’ taktik veren bir kaptan gibidir. Ayrıca her takımın yedek oyuncuları ve oyunu yöneten hakemler bulunur. İlkbahar’da karlar eridiğinde, kışınsa hava sıcaklığı düşüp de kar sertleştiğinde kar üzerinde cirit oynanır. Erzurum’da çok sayıda atlı spor kulübü bulunmaktadır. 23 Temmuz Doğu Fuar Alanı’nda “cirit spor alanı’’ hizmete girmiştir.

Erzurum Tabyaları

Aziziye Tabyası: Rus ve İran işgallerine karşı askerlerin kolay savunma yapabilmesi için Abdülmecid zamanında yaptırılan tabyadır. O dönemde yaşayan Türk halkı ve askerler ülkeyi savunmak için canlarını hiçe saymışlardır.

Burada mermi izlerini görmek mümkün. Atılan mermilerin kalın duvarları parçalamasından ne kadar güçlü olduğunu anlamak hiçte zor değil. Kazılarda çıkarılan top mermileri bugün müzede sergilenmektedir. Yapılan kazılarda yangın tabakalarına da rastlanmıştır.

Mecidiye Tabyası: Abdülmecit zamanında Vali Zarif Mustafa Paşa tarafından 1852-1858 yılları arasında yapılmıştır. Ana komuta merkezi olarak düşünülen bu tabyada gözetleme kuleleri ve topçu odaları yer almaktadır. Ayrıca bunların dışında şömineli oda, tuvalet, mutfak, fırın ve hayvanların barındığı yerler vardır. İki katlı olarak düzenlenmiş yapının iç duvarları kalın ve dayanıklıdır.

Narman Kanyonu

Erzurum’un Narman ilçesi sınırları içinde bulunan Narman Kanyonu 12 kilometrelik bir alana yayılmıştır. Kırmızı Periler Vadisi olarak da bilinen kanyon gerçekten de kırmızı renge bürülüdür. Burada bulunan peribacaları günümüzden yaklaşık 3 milyon yıl önce, akarsuların bir çökelme havzasına taşıdığı malzemelerin zamanla aşınması ve su ile rüzgar gücünün yardımı ile oluşmuştur.

Oluşumların aldığı kırmızı renk ise demirin oksitlenmesinden kaynaklanmaktadır. Doğal oluşumunun yanında doğal bir ortama sahip olan kanyonda kartal, şahin, atmaca, keklik, bıldırcın, kırlangıç, saksağan, serçe yanında Afrika tavşanı, tilki, kurt, ayı ve porsuk gibi hayvanlar da barınmaktadır.

Erzurum Jet Ski

Erzurum’un Uzundere İlçesi’ndeki Tortum Baraj Gölü, su sporlarının yapılabildiği yerlerdendir. Balıklı Göl Festivali ve bayram tatili gibi ziyaretçi yoğunluğunun arttığı dönemlerde, ilgi çekici ve heyecanlı bir etkinlik olarak jet ski yapılabilmektedir.

Nene Hatun Mezarlığı

1877-78 Osmanlı- Rus harbinde Aziziye Tabyasında düşman askerleriyle göğüs göğüse çarpışarak Türk kadınının savaşçılık ruhunu dünyaya tanıtan kahraman Türk anası Nene Hatunun mezarı burada yer almaktadır.

ERZURUM’DA NE YENİR?

Erzurum’da tarihsel süreçte oluşan yemek kültürü ünü ülkemiz dışına taşan özel lezzetleri içermektedir. Tahıllar, hayvansal gıdalar ve bakliyatın önemli yer tuttuğu Erzurum’un en ünlü lezzeti ise Cağ Kebabıdır. İspir fasulyesi ve kadayıf dolması diğer bilinen tatlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Erzurum Kesmesi, Pancar Çırtması, Su Böreği, Patlıcanlı Pilav, Kete, Ekşili Dolma, Herle Aşı, Patates Boranisi, Ayran Aşı, Lor Dolması, Poğaç, Keysefe, Şükkar Köftesi, Pıtpıt Haşılı, Lalanga, Un Haşılı gibi çok çeşitli yöresel yemekleri Erzurum’da bulabilirsiniz.

Erzincan’a da Uğramayı Unutmayın

Erzurum’a kadar gelip de Erzincan gibi doğal güzelliklere sahip bir ilimizi gezmeden dönmek olmaz. Rafting, yamaç paraşütü, dağcılık ve kayak denilince ilk aklımıza gelen illerden biri olarak Erzincan için bir gününüzü ayırmanız şart. Erzincan gezilecek yerler listesini bu linkten takip inceleyebilirsiniz.

Erzurum ve çevresinde gezilecek yerler yazımızı burada sonlandırıyoruz. Bu yazımızda vermiş olduğumuz bilgiler yazının başında da belirttiğimiz gibi zamanla güncelliğini yitirebilir. Bazı mekanlar tadilat, doğal afet yada farklı sebeplerle kapanabilir. Bu sebeple ziyaret etmeden önce valilik ve kaymakamlıktan güncel bilgi almayın unutmayın.

KAYNAK: Erzurum Gezilecek Yerler