Ne Kadar Çok Bilirsen O Kadar Bela Başa

Çok bilmek, çoğu şeyi bilmek, çok bilgi sahibi olmak evirin çevirin, edilgen yapın, etken yapın, yüklemini ters çevirin kapısı tek bir yere çıkıyor: Çok fazla şeyi kafada biriktirmek. Bu hangi kapıya çıkıyor? Ne kadar çok bilirsen o kadar bela başa kapısına.

Çok şey bilmek, vicdani bir kararın neticesinde ortaya çıkan, büyük bir azmi gerektiren, bol bol okuma ve doğal olarak da epeyce dinleme gerektiren, aslında hiç kolay olmayan yollardan geçmeye mecbur bırakan bir tercihtir. İnsanlar elbette ki bu tercihi mevcut salahiyet hakkı ile seçerler bu tercih bir yaşama biçimi oluşturur. Teorik olarak bilmek, bilgi sahibi olmak, rasyonel düşünmek ve bir konu ya da fikir hakkında kafa yormak, akıl yürütmek olarak net bir ifade koyduğumuz bu durum pratikte bazen istenmeyen, hoş karşılayamadığımız durumlara sebep olabiliyor.

Evet insanın sıkıntısı, tasası ve kaygısı birşeyleri ne kadar çok bilmesi oranında artıyor. Hiç bilen insan ile bilmeyen insan bir olur mu? Olmaz tabi. Bilmeyen bir adamın dert miktarı ile bilen bir adamın sıkıntı sayısı aynı olabilir miydi? Bilmek derken örneğin bir konunun aşağısını yukarısını, sağını solunu bilmek, konuyu derinde bulmaktır. Aynı zamanda bilmek ince düşünmeyi, konuşurken de hassas olmayı gerektirir. Fiiliyatta nezaket, sarfiyatta incelik kısacası.

Konuyu özelleştirmeden, uç örnekler vermeden teoride bırakıp öylece anlatmak istiyorum. Örneklere ve detay örneklere girince konu çok dağılabilir bir konu olduğundan anlatmak istemedim. Düşününce çok bilmenin insanın başına bela olabileceğine teoride anlatmanın daha kolay olduğuna kanaat getirdim.

İyi de çok bilen bir insan bilmenin tadına varınca onu nasıl bırakabilecekti. Bilimi, bilmeyi, öğrenmeyi seven insan; gören, duyan, hisseden insan bilmekten öyle kolayca vazgeçebilir miydi. Bilen insan ne kadar çok bilirse o kadar çok başa gelebileceğini de bildiği halde merakını, iştiyakını dindiremez. Nasıl ki su, insan için elzemdir, bilgi de bilmenin sonsuz hazzına erişen insan için o derece elzemdir. Su her birey için vazgeçilmezse, bilgi, bilen insan için o kadar anlamlı ve değerlidir.