Nejat Göyünç Kimdir? Eserleri? Hayatı? Görüşleri?
Hasan Nejat Göyünç (18 Kasım 1925, İstanbul – 1 Temmuz 2001, İstanbul), Türk tarihçi ve akademisyen olarak bilinir. Türk-Ermeni ilişkileri üzerine yaptığı araştırmalarla tanınmıştır. Aynı zamanda Osmanlı Araştırmaları Dergisi’nin kurucusudur. Nejat Göyünç, 18 Kasım 1925 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde doğdu. Annesi Cemile Hanım, babası Ali Rıza Numan Bey’dir. İki yaşındayken, babası Heybeliada Sanatoryumu röntgen bölümünde makinist olarak çalışırken geçirdiği iş kazasında hayatını kaybetti.
1931 yılında İstanbul Moda İlkokulu’nda eğitimine başlayan Nejat Göyünç, daha sonra Erzincan ve Kars’taki yatılı okullara devam etti. 1943 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne burslu olarak kabul edildi. Ancak daha sonra bu okuldan ayrılıp İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’ne girdi ve 1948 yılında birincilikle mezun oldu. Askerlik hizmetini tamamladıktan sonra, 2 yıl süreyle Başvekâlet Arşiv Umum Müdürlüğü’nde çalıştı. Ücretsiz eğitim aldığı için 12 yıllık zorunlu hizmet süresi boyunca çeşitli liselerde tarih öğretmenliği yaptı. İlk olarak Mardin Lisesi’nde göreve başladı ve burada hem öğretmenlik hem de yöneticilik yaptı. 1954 yılında Servet Ayten Ekler ile evlendi. Aynı yıl, Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ABD’deki ortaöğretim kurumlarını incelemek üzere verilen bir burs kazandı. İngilizce eğitimi aldıktan sonra 1955 yılında 15 öğretmen arkadaşıyla birlikte ABD’ye gitti. Oğlu Armağan Ekrem, ABD’deyken dünyaya geldi. ABD dönüşünde Ankara Bahçelievler Deneme Lisesi’nde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Kızı Ayşe Nihal ise 1956 yılında doğdu.
1957 yılında tarih öğretmenliği kariyerinden ayrıldı. Millî Eğitim Bakanlığı’nın düzenlediği bir sınavı kazanarak doktora yapmak üzere Almanya’ya gönderildi. Dil eğitimini tamamladıktan sonra Göttingen Üniversitesi’nde Walter Hinz danışmanlığında doktora çalışmasını tamamladı. “Yaklaşık 1340 tarihli resmî bir muhasebe el kitabı” başlıklı tezi kabul edildikten sonra “doktor” unvanını alarak 1962 yılında Türkiye’ye döndü. Ülkesine döndükten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde “Osmanlı müesseseleri kürsüsü”nde çalışmaya başlayan Göyünç, 1966’da doçent unvanını aldı. 1971 yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi’ne geçiş yaptı ve 1973 yılında profesör unvanını aldı. 1979-1980 yılları arasında Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürü olarak görev yaptı.
1980 yılından itibaren Boğaziçi, Hacettepe, İnönü, Selçuk, Balıkesir ve Uludağ üniversitelerinde öğretim üyesi olarak görev aldı. 1986-87 kış döneminde Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde, yaz döneminde ise Bamberg Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. 1996-2001 yılları arasında Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde lisansüstü öğrencilere eğitim verdi. 2000 yılından vefatına kadar da Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde strateji anabilim dalında lisansüstü öğrencilere ders vermeye devam etti. Nejat Göyünç, Osmanlı Araştırmaları Dergisi’nin kurucusu olarak bilinir ve 1980-2001 yılları arasında yazı işleri sorumlusu olarak görev yaptı. Ayrıca 2000 yılında Osmanlı döneminde Ermenileri konu alan bir kitabın yayın kurulu başkanlığını üstlendi. 1 Temmuz 2001 tarihinde Üsküdar’daki evinde vefat etti. Aynı zamanda Türk Tarih Kurumu üyeliği de bulunmaktaydı.
