Balkan İttifakı (1954) Nedir? Kurulma Amacı Nedir? Üye Devletler Kimlerdir?
Soğuk Savaş dönemi, etkisini dünyada olduğu gibi Türkiye’de de derinden hissettirmiştir. Soğuk Savaş döneminde Türkiye’de yaşanan gelişmelere bakıldığında bu durum daha net olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye, Soğuk Savaş döneminde, çeşitli ittifaklara katılmış, birçok kurum ve kuruluşlara da üye olmuştur. Soğuk Savaş döneminde Türkiye’nin katılım gösterdiği ittifaklardan biri de 1954 Balkan İttifakı’dır. Peki Balkan İttifakı nedir? Balkan İttifakı hangi ülkelerden oluşuyordu? Birlik neden dağıldı?
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Akdeniz ve Balkanlar üzerinde yayılmacı politikalar izlemesi, 1951 yılında;
– Türkiye
– Yugoslavya
– Yunanistan’ın yakınlaşmasına neden olmuş ve bu yakınlaşma, 1952 yılında da devam etmiştir.
28 Şubat 1953 tarihinde Ankara’da düzenlenen bir zirvede üç devletin Dışişleri Bakanları tarafından “Dostluk ve İşbirliği Antlaşması” İmzalanmıştır. Söz konusu bu antlaşmaya göre üç devlet (Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya) ortak çıkarları doğrultusunda ilgili konularda birbirlerine destek olacak ve kritik konularda birbirlerine danışacaklardır.
1954 yılında bu üç ülke arasında Bled Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre ise taraflar, ittifaka üye olan bir devlete herhangi bir saldırıda bulunulursa askeri müdahale seçeneği dahil her türlü tedbiri alma kararı vermiştir.
Pakt’ın ömrü uzun sürmedi ve Balkan İttifakı (Paktı) 1960 yılında dağıldı. Dağılmasında birkaç neden etkili oldu?
Balkan İttifakı (Paktı) Neden Dağıldı?
Türkiye ile Yunanistan arasındaki Rum meselesi ve Kıbrıs Türklerinin durumu konusu, iki ülke arasındaki ilişkileri kopma noktasına getirdi. Rumların EOKA adlı örgütü, Kıbrıs’ta yaşayan Türklere yönelik katliamlarda bulunması ve Yunanistan’ın sorunu BM’ye taşıyarak uluslararası bir mesele haline getirmesi, pakta dahil olan iki ülkenin anlaşmazlığa düşmesine neden oldu.
Öte yandan Yugoslavya’nın Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile yeniden yakınlaşması sonucu Pakt, dağıtılmıştır.
