Cebelitarık Boğazı Nerede? Önemi ve Özellikleri Nelerdir?

Dünya üzerinde çeşitli limanlardan kalkan gemiler, belirli bir rota izleyerek bazı güzergahlardan geçerler. Bu yol ve güzergahlar, coğrafi bölgelerin önemini artırmaktadır. Coğrafi nedenlerden ötürü bazı bölgeler, diğer bölgelere göre transit geçiş güzergahları üzerinde bulunur. Bunlardan biri de Cebelitarık Boğazıdır. Peki Cebelitarık Boğazı nerede? Önemi nedir? Hakkında detaylı bilgiler nelerdir? 

Daha önceki yazılarımızda Malakka Boğazı ve dünyanın önemli transit geçiş güzergahları arasında yer alan bölgelerden bahsetmiştik. Bu yazımızda ise kısaca Cebelitarık Boğazından, nerede olduğundan ve öneminden bahsedeceğiz. 

Cebelitarık Ne Demek? 

İsmini, Endülüs Emevi Devleti zamanında ünlü bir kumandan olan Tarık Bin Ziyad’dan alan bu yer, Tarık Dağı anlamına gelmektedir. Arapçada “cebel” dağ anlamına gelir. Cibal kelimesi de dağ kelimesinin çoğuludur. 

Cebelitarık Boğazı (Arapça: مضيق جبل طارق, İspanyolca: Estrecho de Gibraltar), 

Cebelitarık Boğazı Nerede? 

Cebelitarık Boğazı, Afrika ile Avrupa’nın tam birleştiği yerde, Akdeniz ile Atlas Okyanusu arasında yer alır. Kuzeydeki İspanya, güneydeki Fas, boğazın iki ayrı ucundaki devletlerdir. 

İber Yarımadasının güneyinde, Kuzey Afrika’nın da en kuzeyinde yer alan Cebelitarık Boğazı’nın hakimiyeti üzerinde üç ülke söz sahibi olmaktadır. Bunlar:

1. İspanya 

2. Birleşik Krallık 

3. Fas 

Boğaz üzerindeki hakimiyet ve egemenlik konusu özellikle Fas ve İspanya arasında siyasi ve askeri gerilime neden olmaktadır. 2002 yılında iki ülke de Cebelitarık Boğazı’nda bulunan Perejil Adasına asker çıkarmış ve kriz uluslararası alanda “Perejil Adası Krizi olarak geçmiştir. 

Cebelitarık Boğazı Özellikleri Nelerdir?

Akdeniz ile Atlas Okyanus’unu birleştiren Cebelitarık Boğazı;

-60 kilometre uzunluğundadır. 

-44 kilometre genişliğe sahiptir. 

-Derin bir boğazdır. 

-En sığ yeri 324 metredir. 

-Boğazın yüzünde batıdan doğuya doğru giden kuvvetli bir akıntı vardır. 

-Boğazın iki kıyısı da sarp ve kayalıktır. 

Cebelitarık Boğazı’nın Önemi Nedir? 

Dünya üzerinde bulunan önemli boğazlar ve su yolları arasında yer alan Cebelitarık Boğazı, ticaret hacmi ve potansiyeli açısından oldukça mühim bir yerdir. 

Bölge, Hollanda’nın Amsterdam ve Rotterdam limanları başta olmak üzere Avrupa’nın önemli yerlerinden kalkan ve doğuya giden tüm gemilerin uğrak yeridir. 

Yine aynı şekilde Akdeniz’deki limanlardan kalkan ve Atlas Okyanus’undan diğer limanlara giden gemiler için de uğrak ve işlek bir bölgedir. Bölge, Osmanlı Devleti için de oldukça önemli bir bölge olmuştu. 1774 Çeşme Baskınında Rus ve İngiliz gemileri Cebelitarık Boğazı’ndan geçerek Çeşme’de demirli bulunan Osmanlı donanmasının tamamına yakınını yakmıştır.