Darbe Sonrası “Milli Birlik Komitesi” Neyi Değiştirdi?
Türk siyasal hayatının Cumhuriyet kurulduktan sonraki ilk askeri darbesi olan 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesi, çok partili siyasal hayatı kesintiye uğratmakla kalmamış, yeniden tesis edilen asker-sivil ilişkileri bağlamında basın üzerinde de şekillendirici olmuştur. Askerin Türk siyasetine müdahalesi çok partili siyasal hayata geçildikten sonra karşılaşılan bir durum olmuş, Atatürk ve İnönü’nün tek parti iktidarlarında ise böyle bir deneyim yaşanmamıştırMilli Birlik Komitesi, Demokrat Parti iktidarını, adaletini ve yönetimini eleştirerek Türkiye’ de anayasal düzeni yeniden tesis etmek ve ülkede siyasi iktidarı sağlamak için Türk Silahlı Kuvvetlerinin içindeki bir grup orta ve altı rütbeli subaylar tarafından kurulmuştur. Kurucuları: Başta Alparslan Türkeş, Kurmay Albay İrfan Tansel, Orgeneral Cemal Gürsel gibi isimlerin yer aldığı 38 kişilik subay grubudur.
Darbe Sonrası Milli Birlik Komitesi ve Ülkede Yapılan Değişiklikler
- İktidardaki Demokrat Parti feshedildi ve yöneticileri yargılandı.
- 1924 Anayasası yürürlükten kaldırıldı, yeni bir anayasa hazırlık süreci başlatıldı.
- Üniversitelerden akademik görevli Öğrenim üyeleri getirtilerek, 1961 anayasası hazırlandı. Daha demokratik ve özgürlükçü bir anlayış üzerinde çalışıldı.
- Demokrat Partililer, özellikle Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu, burada yargılandı. Menderes ve iki bakan idam edildi.
- Üniversitelerde bazı öğretim üyeleri görevlerinden alındı. Üniversitelerin özerkliği artırıldı.
- Siyasi hayat yeniden düzenlendi ve Adalet Partisi, Yeni Türkiye Partisi gibi yeni partiler ortaya çıktı.
- Askeri vesayet sisteminin kurumsallaşmasının temelleri atıldı.