Dijital Aktivizm Nedir?
Dijital aktivizm, özellikle 1990’lı yıllardan sonra ortaya çıkmış bir kavram olmuş ve günümüzde sıklıkla kullanılan bir eylem türü haline gelmiştir. Dijital, sanal ortamda örgütlenip yürütülen ve somut adımlara dönmüş, daha çok politik tabanlı eylemlerdir. Kavram, dijital ortamın geniş kitlelere ulaşma özelliğinden faydalanılarak karşıt görüş ve muhalif sesler çıkarmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Manuel Castells ilk kez bu oluşumdan bahseden kişi olmuş ve adına ‘ağ toplumu‘ ismini vermiştir. Bu topluluk klasik eylemler ve alışılagelmiş protesto ve reaksiyon biçimlerinden çok daha farklı, özgün ve yaratıcı eylemler, protestolar, faaliyetler ve reaksiyonlar gösterme olanağını yine Castells’in sözünü ettiği ağ toplumun sunduğu imkanlardan faydalanarak yerine getirmiştir. Dijital ortamda buluşan kitlelerde fikir alışverişi ve en etkili yol bulma uğraşı, standarda ve klasiğe göre oldukça yüksek seviyelerdedir.
Politik eylemciler ve sosyal bilimcilere göre internet, geleneksel protesto strateji ve uygulamalarını daha verimli kılan bir platform olmasının yanı sıra görsel ifade ve direnişleri çok daha aktif kullanma açısından önemli bir mekanizma haline gelmiştir. Eylem bu bağlam çerçevesinde üç türe ayrılmaktadır:
1. Aktivizm: Faal ancak saldırganlıktan uzak internet veya ağ kullanımı.
2. Hactivizm: Aktivizm ile beraber hack methodlarının kullanılmasıdır. İnternet aracılığıyla sivil direnişin ve itaatsizliğin karşılığıdır.
3. Siber Terörizm: Ağ aktivizminin en uç örneğidir. Bu aşama sunuculara saldırmak gibi çok büyük zararlar vermeyi de içerir.
Ağ protestoları genel itibariyle üçe ayrılır ve bu üç basamak git gide artan şiddetli bir süreçtir. İlk basamak kamusal bilinç uyandırmak maksadıyla yapılan ağ aktivizmidir. Belirli düzeyde enformasyon içerir. İkinci basamak ise hareketin örgütlenmesi ve organizasyon aşamasıdır. Üçüncü ve son basamak ise Hactivizm aşamasıdır. Bu aşama, gelebilecek tepkilere, karşı saldırılara ve eleştirilere hazırlanılan ve alternatif kontraların planlandığı aşamadır.
