Ferdinand Tönnies Görüşleri Nelerdir?
Tönnies, öncelikli olarak sosyolojiyi diğer disiplinlerden özellikle biyoloji ve psikolojiden ayırarak ona ayrı bir önem vermektedir. Tönnies de çağdaş sosyoloji düşünürleri arasında yer alarak dönemin sanayileşme, endüstrileşme ve kentleşme olguları hakkında çalışmalar yapmıştır. Bu noktada özellikle sanayileşme öncesi geleneksel toplumlarla, sanayileşme sonrası ortaya çıkan kentsel-endüstriyel toplumların karşılaştırmasını, farklılarını ve her iki toplum yapısındaki toplumsal ilişkilerin farklılıklarını ele almaya çalışmıştır. Bu noktada Tönnies cemaat ve cemiyet adı altında iki farklı kavramsallaştırma ile konuya yaklaşmaktadır. Burada Tönnies’in cemaat ve cemiyet kavramsallaştırması geleneksel-kırsal toplum yaşamı ile modern-kentsel toplum yaşamını açıklamaya çalışan iki ideal tiptir. Bu iki toplum yapısı birbirine zıt iki farklı yapılanmayı içerir. Tönnies, cemaatlerde gerçek, zorunlu yani doğal bir iradenin var olduğunu, cemiyetlerde ise yapay, isteğe bağlı olan rasyonel bir iradenin olduğunu belirtir.
Geleneksel kırsal toplumlarda aile, dostluk ilişkileri samimidir. İnsanlar arasında yakın, duygusal ve birbirine bağlı olan ilişkiler hâkimdir. Coğrafi ve toplumsal hareketlilik sınırlıdır, dolayısıyla toplumsal değişme de sınırlı kalmaktadır. Ancak endüstrileşme ve kentleşme ile birlikte bu toplum yapısında büyük bir değişim meydana gelmiştir. Cemaat toplum yapısı özellikleri zamanla yok olmaya başlamış, kolektif çıkarlar, değerler ve kolektif bağlılık duygusu ortadan kalkmış, yerine bireysel çıkarların ön planda olduğu bir toplum yapısı ortaya çıkmıştır. Artık, ortak değer ve normların yerine yazılı hukuk kuralları söz konusudur. Dolayısıyla Tönnies’in yaklaşımı, makro düzeyli bir değişim sürecini içeren toplumsal yapının analizini içermektedir.
