Eğitim

Kretase Dönemi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Kretase dönemi nedir, özellikleri nelerdir, bu dönemde neler yaşanmıştır? Daha önceki yazılarımızda çeşitli jeolojik zamanlardan ve bu zamanlarda meydana gelen gelişmelerden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca ”kretase” jeolojik döneminde gerçekleşen olaylara değineceğiz.

Kretase Nedir?

77 milyon yıl süren bir jeolojik zamandır. İkinci jeolojik zamanın devirlerinden olan kretase devrinde meydana gelen olaylar şöyledir;

Kretase döneminin başlarından itibaren dünya üzerinde genel bir transgresyon yani deniz basması meydana gelmiş ve karaların büyük bir çoğunluğu sular altında kalmıştır. Kuzey Amerika’da yer alan Kayalık Dağları ile başlayan ve Güney Amerika’da yer alan And Dağları ile devam eden ve 8 bin kilometre uzunluğundaki dar, uzun saha, Sahra Çölünün bulunduğu alan ve Alp-Himalaya kuşağının büyük bölümü denizle kaplanmıştır. Bu dönemde ayrıca dinozorlar ve ammonitler yok olmuştur.

Kretase döneminde deniz volkanizması oluşmuştur. Örneğin Samsun’un doğusundan başlayan ve Kuzey Anadolu Dağlarının büyük bir bölümünü kaplayan Kretase çökelleri içine damarlar ve kütleler halinde filonlar yani volkanik kayalara rastlanmıştır.

Kretase dönemine ait araziler genelde günümüzde Alp sıradağlarının bulunduğu alanlarda görülmektedir. Ülkemizde bulunan Kretase arazileri şöyledir:

  • Kuzey Anadolu Dağ Kuşağının büyük bir bölümü
  • Orta ve Doğu Toroslarda

Kretase devrinin sonlarına doğru genel bir regresyon meydana gelmiştir ve bu regresyonun sonucu olarak kretase çökelleri deniz yüzeyine yükselmiştir. Kretase döneminin en önemli özelliğinden biri günümüz bitki topluluğunun yerleşmeye başlaması ve bilhassa Amerika kıt’asında zengin sayılabilecek linyit yataklarının meydana gelmesidir. Bu devirde aynı zamanda oldukça zengin hayvan toplulukları da yaşamıştır.

Mesozoyik: İkinci Jeolojik Zaman

Bu zaman, Kretase, Jura ve Trias devirlerine ayrılmaktadır. Söz konusu bu devirler, Alp sıradağlarına beşiklik görevinde bulunan jeosenklinallerin de oluşum dönemidir. Paleozoyik zamanda birbirine bitişik halde duran kıt’a kütleleri, bu zamanda birbirlerinden ayrılmaya başlamıştır. Günümüzde Atlas Okyanusu üzerinde yer alan yarık hat boyunca Avrupa ve Afrika ile Amerika kıt’ası birbirinden ayrılmaya devam etmiştir. İspanya’dan başlayan ve Himalayalar’a kadar uzanan alanda Tetis jeosenklinali meydana gelmiştir.

Kretase ile İlgili Aramalar

Google’da kretase ile ilgili arama yapan kullanıcılar aynı zamanda şunları da aradı; kretase dönemi dinozorları kretase yok oluşu trias devri mezozoik dönem permiyen paleosen dönemi jeolojik zamanlar jura

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.