Nekbe Nedir?
15 Mayıs 1948. İsrail’in Ortadoğu’da, Kudüs’te kuruluşu. Bu tarihten sonra coğrafyada hiçbir şey yolunda gitmedi. Özellikle Filistinliler için 15 Mayıs, çok şey ifade ediyor. Felaket. En-Nekbe olarak andıkları bugünün anlamı “felaket”.
Bu yıl felaketin tam 70. yılındayız. İsrail’in Ortadoğu’da kurulmasının üzerinden tam 70 sene geçti. 70 yılda pek çok savaş, gözyaşı, kan ve dram yaşandı. Ölüm ise bu toprakların sıradan bir parçası haline geldi. Ortadoğu’da insana verilen değer ve insan yaşamı değersizse bu Filistin’de pik yapmıştır.
İsrail, Aliyah (Büyük Göç veya Eve Dönüş) ile Anayurtları olarak belirledikleri Filistin topraklarına göç etmeye başlarlar. Peki süreç nasıl gelişmiştir? İsrail’in kurulması ve bölgedeki etkinliğinin giderek artmasına “Nekbe” gözünden ve de “arz-ı mevud” gözünden bakmak gerekir. Her şey 1897 Basel Kongresinde Theodor Herzl’in bir Yahudi Devleti’nin kurulabileceğini ifade etmesiyle başladı.
Bu görüş, Yahudiler arasında hızla yayılmaya başladı ve Romalılar tarafından yıkılan imparatorluklarından sonra yüzyıllar boyunca devletsiz ve başka kavimlere sığıntı olarak yaşayan Yahudiler, devlet kurma ihtimali ile karşı karşıya kaldılar.
Fikir, hızla yayılmaya devam etti. Yahudiler, arkalarında büyük bir siyasi güç aldılar: İngiltere. Dönemin Dışişleri Bakanı Balfour, kendi ismiyle bir Deklarasyon yayınladı ve şu anda Filistin topraklarında bir “Yahudi” Devleti’nin kurulabileceğini ifade etti.
1923/24 yılındaki Büyük Göç Yasası ile birlikte dünyanın dört bir yanından Filistin topraklarına göç başladı.
1948’in 15 Mayısında ise İsrail, tüm milletlerin huzurunda kuruluşunu ilan etti.
Kan ve gözyaşı, zaten eksik olmayan Ortadoğu’da o zamandan beri hiç dinmedi. Arap ülkelerinin karşı çıkmasıyla ilk arbeden Eylül-Ekim 1948’de yaşandı ve İsrail, 6 aylık bir devlet Arap devletlerini mağlup etti.
Tarihe 6 Gün Savaşları olarak geçen 1967/68 Savaşında İsrail, Mısır’ın Sina Yarımadasını ve Golan tepelerini işgal etti.
1973 Yom Kippur Savaşı’nda taraflar yenişemedi, dünyada petrolden kaynaklanan büyük bir kriz meydana geldi.
Filistinliler direnişlerini Hamas, FKÖ ile yürütse de İsrail’in kurulduğundan beri her yıl toprak kaybettiler. İsrail, her yıl yerleşim alanlarını genişlettiler ve zulmü tüm dünyanın gözü önünde yaptılar.
Nekbe, bu Mayıs 70. yılında. 70 yıldır bu coğrafyada kan ve gözyaşı hiç dinmedi. Kimilerine göre “bayram” kimilerine göre “felaket” olan bu gün, hiç şüphesiz Filistinlilerin haklılığına tüm dünyanın göz yumması ile bilinecek.
