Savunma Mekanizmaları: Özdeşleme (Özdeşim Kurma)

Savunma mekanizmaları, doyurulmamış ihtiyaçların yarattığı iç gerilimden kurtulmak için bireyin başvurduğu bir yöntemler silsilesidir. Savunma mekanizmaları, her ne kadar Sigmund Freud ile özdeşleştirilse de günümüze kadar ulaşan savunma mekanizmalarını Freud’un öğrencileri temellendirmiştir. Öte yandan savunma mekanizmaları, aşırı kullanımında kişilik yapısında çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Daha önceki yazılarımızda çeşitli savunma mekanizmalarından söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca özdeşim kurma savunma mekanizmasından, özelliklerinden ve örneklerinden  söz edeceğiz. Özdeşleme savunma mekanizmasından söz etmeden önce tüm savunma mekanizmalarına göz atmakta fayda var:

• Bastırma (güdülenmiş unutma) 

• Yadsıma (inkar) 

• Mantığa Bürüme (Ussallaştırma, Rasyonalizm)

• Pollyannacılık (tatlı limon) 

• Yansıtma (başkalarını suçlama) 

• Ödünleme (telafi, taviz) 

• Karşıt Tepki Geliştirme (zıt eylemlilik) 

• Yüceltme 

• Gerileme (çocuksu davranış) 

• Özdeşim Kurma (özdeşleme)

• Yer-Yön Değiştirme 

• Çarpıtma 

• Bedenselleştirme (Organlaştırma) 

• Diğerkamlık (Özgecilik-Alturizm) 

• Ketlenme 

• Entelektüelleştirme (Düşünselleştirme) 

• Bölünme 

• İlkel İdealleştirme

• Dışsallaştırma 

• Hayal Kurma (Düşlem-Fantazi) 

• Yapma-Bozma 

Özdeşim Kurma Nedir? 

Özdeşim kurma veya özdeşleme olarak da bilinir. Kişinin yaşamış olduğu başarısızlıklar ya da yılgınlıklardan kaynaklanan eksik yönlerini içinde bulunduğu çevre tarafından kabul gören, takdir edilen, başarılı sayılan bir kişi ile kendini bir tutarak tıpkı onun gibi olmaya çalışması, daha doğrusu her anlamda bir başkasına benzemeye çalışmasına “özdeşleme” veya özdeşim kurma adı verilir. Özdeşim kurma, belirli bir kişi ile yapılabileceği gibi sosyal topluluklar arasında da gerçekleşebilir. 

Özdeşim Kurma (Özdeşleme) Örnekleri Nelerdir? 

• Kimya dersinden başarısız olan bir lise öğrencisinin, öğretmenine ablasının kimya bölümünde okumasını örnek göstermesi,

• Yoksul bir gencin, çok zengin olan bir akrabasından sıklıkla söz etmesi,

• 4 yaşındaki Zeynep’in hemşire olan ablasının önlüğünü giyip evin içerisinde dolaşması,

• Fanatik futbolsever olan bir gencin takımının başarısından daimi olarak bahsetmesi, takımı her ortamda savunması 

Gibi örnekler, özdeşim kurma, özdeşleme savunma mekanizmasına örnek olarak gösterilebilir. Diğer savunma mekanizmaları ve daha fazlası için sitemizin “Psikoloji” kategorisine tıklamanız yeterli olacaktır.