Sırpların Bağımsızlıklarını Kazanma Aşamaları (İmtiyaz Hakkı-Özerklik-Bağımsızlık)

Osmanlı Devleti’nde Fransız İhtilalinin yaydığı milliyetçillik akımından ilk etkilenen millet Sırplar olmuştur. Sırplar, 1789 Fransız İhtilali’nden sonra Osmanlı’ya isyan eden ilk millet olmuş ve Kara Yorgi önderliğinde Osmanlı Devleti’ne karşı 1804 yılında isyan etmişlerdir. Sırplar’ın bağımsızlık mücadelesinde çeşitli aşamalar bulunmaktadır. Bu aşamalar ise çeşitli anlaşmalarla şöyle belirlenmiştir.

Sırpların İmtiyaz Elde Ettiği Anlaşma: Bükreş Anlaşması

1804 yılında Kara Yorgi önderliğinde isyan eden Sırplar, 1812 yılında imzalanan Bükreş Anlaşması ise imtiyaz elde etmişler ve Osmanlı’ya isyan edip “ayrıcalık” elde eden ilk millet olmuşlardır. (Detaylı bilgi için Bükreş Anlaşması başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.)

Sırpların Özerk Olduğu Anlaşma: Edirne Anlaşması

Sırplar, Osmanlı Devleti’nde isyan eden ilk milletti fakat Osmanlı’dan ayrılan ilk millet Yunanlardır. 1829 yılında imzalanan Edirne Anlaşması ile Yunanistan bağımsız olmuş, Sırplar ise özerklik elde etmiştir. Fakat Yunanistan bu anlaşmadan sonra değil 1830 Londra Protokolü ile tam bağımsız olmuştur.

Sırpların Bağımsız Olduğu Anlaşma: Berlin Anlaşması

Sırpların Osmanlı Devleti’nden ayrılma süreci 1878 yılında imzalanan Berlin Anlaşması ise sona erer. Berlin Anlaşması ile Sırplar, bağımsız olmuşlar ve Osmanlı’dan ayrılmışlardır. (Detaylı bilgi için Berlin Anlaşması başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz)

Sırplar Hakkında Bilinmesi Gerekenler

1. Sırplar Osmanlı’ya ilk isyan eden millettir.
2. Sırplar, Fransız İhtilalinden ilk etkilenen millettir.
3. Sırplar, ilk özerk olan millettir.
4. Sırplar, ilk imtiyaz elde eden millettir.

Sırpların bağımsızlıklarına kavuşmalarında en büyük destekçileri, dindaşları Ruslar olmuştur. Ruslar, Balkanlarda ilerlemek ve sıcak denizlere inmek adına Sırpları ve Rumları zaman zaman Osmanlı Devleti’ne karşı isyana teşvik etmiş ve böylece amacına ulaşmıştır. Rusların Balkanlardaki bu faaliyetlerine Osmanlı Devleti, savaşla karşılık vermiş fakat Rusları mağlup etmeyi başaramamıştır. Rusların asıl istediği de azınlıkların haklarını gözetmek bahanesiyle Osmanlı ile savaşmaktı. Sırpların ve Rumların, daha sonra da Ermenilerin bu amaçlar doğrultusunda kullanılmaları da yine yukarıda sebeplerle aynı doğrultudadır.