Stagflasyon Nedir?
Bir önceki yazımızda döviz kuru oynaklığı hakkında detaylı bilgi vermiştik. Bu yazıda ise konumuz stagflasyon. Ekonomi ile ilgili araştırmalar yapan biriyseniz mutlaka bilmeniz gereken bir terim. Karmaşık gibi görünse de tanımı gayet basit.
Makul bir enflasyonun iyi bir ekonomiyle alakalı olduğunu biliyoruz. 1973 yılında petrole ambargo gelince stagflasyon denilen tuhaf bir terim ortaya çıktı. Ekonomide durgunluk olduğu halde enflasyon var. Tuhaf bir durum. Stagflasyon İngilizce’de durgunluk ve enflasyon kelimelerini birleşiminden geliyor. Özellikle arz şokunda eğer garip bir düzenleme varsa devlet garip işler yapıyorsa stagflasyon olabilir. Fakat üzerinde duracağımız şey arz şoku. Petrol ambargosunda olduğu gibi petrol arzının veya başka bir maddenin sert bir şekilde düşüşünde görülüyor.
Eğer bir ürünün arzı aniden azalırsa (arz ve fiyat arasında ters bir orantı vardır). Benzin gibi bir şeyden bahsettiğimizde, petrol fiyatı yemek fiyatını ve tüm mal ve hizmetleri etkiler. Ekonomiye hemen etki eden şeylerden biridir. Böyle olunca da talep aniden düşecektir. Bu da demek oluyor ki yararlanma anidden düşecektir. Bu da zincirleme kaza gibi yatırımlar aniden düşer.
Böyle olunca da kar bundan ağır bir şekilde etkilenir. Ondan sonra ise istihdam düşer, maaşlar düşer ve sistem aniden kilitlenir. Yani stagflasyon ekonomideki arz şokundan dolayı enflasyonun birden değişmesi manasına gelmektedir.
Bu örnekten de anlayacağımız gibi petrol fiyatlarının sadece arabayla gezmeye çıkmakla alakalı olduğunu düşünmek cahil ve komikce bir şeyden öteye gitmez. Petrol fiyatları her şeyi etkileyen bir faktördür.