Türkiye Ekonomisinin Tarihsel Gelişim Aşamaları Nelerdir?
Türkiye ekonomisi, ülkenin kurulduğundan beri çeşitli dalgalanmalar yaşamış, çeşitli zamanlarda farklı yöntemler uygulanarak ülke ekonomisi düzeltilmeye, iyileştirilmeye çalışılmıştır. Türkiye ekonomisinin tarihsel gelişiminde 4 farklı dönem söz konusudur. Bu dönemler kısaca şunlardır:
Birinci Dönem (1923-1932)
İkinci Dönem (1932-1950)
Üçüncü Dönem (1950-1960)
Dördüncü Dönem (1960 ve sonrası)
Söz konusu bu dönemlerde uygulanan politikalar ve izlenilen programlar başlıklar halinde şöyledir:
Birinci Dönem (1923-1932)
-) Yerli ekonomiye geçiş amacıyla 17 Şubat 1923’te İzmir İktisat Kongresi yapılmıştır.
-) Tarımın desteklenmesi amacıyla 1925 yılında Aşar Vergisi kaldırılmıştır.
-) Sanayiyi desteklemek için 1927 yılında Teşvik-i Sanayi ve Gümrük Kanunları çıkarılmıştır.
-) Ekonomik krizden korunmak amacıyla 1929 yılında gümrük vergileri artırılmış ve sanayide tamamıyla devletçilik ilkesi benimsenmiştir.
İkinci Dönem (1932-1950)
-) Devletin sanayide etkinliğini artırmak amacıyla 1933 yılında Sümerbank kurulmuştur.
-) II. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle 1941 ile 1945 yılları arasında “savaş ekonomisi” uygulanmıştır.
-) Savaş sonrasında devletin ekonomi üzerindeki nüfuzu azalmış ve liberal ekonomiye geçil süreci yaşanmıştır.
Üçüncü Dönem (1950-1960)
-) Bu dönemde devletin ekonomi üzerindeki etkisi azalmıştır.
-) Yine bu dönemde kalkınma ve sanayileşme gibi faaliyetlerde hızlanma yaşanmıştır.
Dördüncü Dönem (1960 sonrası)
-) Kalkınma planlanması belirlenmiş, bu amaç doğrultusunda “Devlet Planlama Teşkilatı” kurulmuştur.
-) Yine bu amaç doğrultusunda beş yıllık süreçler için kalkınma planı 1963 ile 1967 yılları arasında; son kalkınma planı ise 2014-2018 yılları arasında uygulanmıştır. Şu anda devam etmektedir.
Önemli Not: Türkiye, 1923 yılından bugüne dek olan periyotta tarıma dayalı bir ekonomiden sanayiye dayalı bir ekonomiye geçiş içerisindedir.