Türkiye NATO’dan Çıkıyor mu?Ayrılırsa Ne Olur?
Türk siyasetinin ara ara gündeminde olan, televizyonlarda haftalarca hatta aylarca tatışılan fakat bir mutabakata varılamayan binlerce meselenin birinden söz edelim: NATO ve Türkiye. Son zamanlarda Türkiye’nin NATO’dan ayrılacağı konuşuluyor. Peki bu ne kadar gerçeği yansıtıyor?
NATO İhraç Etmiyor
NATO’nun üye bir ülkeyi ihraç etmesi gibi bir ihtimal yok. Tıpkı geçmişte olduğu gibi Fransa ve Yunanistan’ın kendi talepleri doğrultusunda çıkması, söz konusu kuruluşun kendisine bağlı ülkeleri çıkarmadığını, ülkelerin sadece kendi istekleriyle kuruluştan çıkabileceğini gösteriyor.
Fransa, Süveyş Krizi’nin ardından NATO’nun askeri kanadından ayrılmış fakat 2009’da tekrar örgüte üye olmuştu. Yine aynı şekilde Yunanistan da NATO’dan bir dönem ayrılmış fakat daha sonra tekrar örgüte alınmıştı.
Türkiye “İleri Karakol” Vazifesi Görüyor
NATO’nun stratejik olarak en önemli üye ülkelerinin başında Türkiye yer alıyor. Ortadoğu ile Avrupa arasında bir köprü görevi üstlenen Türkiye’nin NATO’dan ayrılması Avrupalı devletler için de büyük bir tehlike. Suriye ve Irak’taki belirsizlik, Ortadoğu’daki karmaşa ve kaos, Avrupalı devletleri Türkiye’nin arada olması nedeniyle şimdilik etkilemiyor. Mülteci krizinde Avrupa’nın tavrı “siz bakın, bize göndermeyin” olurken Türkiye’nin tavrı ise “açarım kapıları” şeklinde tehditkâr olmuştur.
Türkiye NATO’dan Ayrılsa Ne Olur?
Şu anda Rusya’nın alenen Türk ve Türkiye düşmanlığı beslememesindeki en büyük neden Türkiye’nin NATO üyesi olması. NATO’nun üye ülkelerin sınırlarını korumakla görevli olması, Rusya’nın Türkiye politikasında şimdilik gerçek yüzünü gösterememesine yol açıyor.
Türkiye’nin NATO’dan ayrılması durumda ilk icraatı kendisine bir müttefik bulmak ya da üçüncü dünya ülkesi (Bandung Konferansında Mısır, Yugoslavya ve Hindistan’ın aldığı karar gibi) olmak zorunda. Fakat üçüncü dünya ülkesi olmak gibi bir lüksü olmayan Türkiye kendisine müttefik olarak Rusya’yı seçecektir.
Rusya’nın ise Deli Petro’dan beri sıcak denizlere inme politikasından hiçbir zaman vazgeçmediğini belirtmekte fayda var. Türkiye’nin NATO’dan ayrılması halinde Rusya Türkiye’nin tepesine binecektir. Rusya’nın uydusu olan İran ve Çin gibi ülkelerle de doğrudan ilişki içinde olacağından Türkiye’yi özellikle Çin tarafından büyük bir tehdit bekliyor olacak: Ekonomi
Çin’in Türk pazarına girmesiyle Türkiye’deki küçük çaplı işletme ve fabrikalarda da üretim duracak. Pazarı domino edecek bir güce sahip olan Çin, Türkiye’yi “kalem üretemeyecek seviyeye” getirebilir. Hele ki uygulanacak olan anti-damping ile bu buhran aha da perçinlenebilir. Son kertede Türkie’nin böyle bir güce dur diyecek bir alternatifi de yok.
NATO Sütten Çıkmış Ak Kaşık Değil
Karşı taraf hakkında ”çıkarsak anınında tepemize üşüşürler” yorumunda bulunmak her ne kadar doğruysa NATO’nun da sütten çıkmış ak kaşık olmadığı aynı derecede doğrudur. Bunu Türkiye’de darbeler tarihinden de anlayabiliriz. Türkiye’de darbeler ülkenin NATO’ya dahil olmasından sonra başlamıştır.
Yine aynı şekilde Türkiye’de Gladio tarzındaki illegal yapıların altında da NATO parmağı vardır. Gladio, ilk kurulduğunda komünizme karşı faaliyet gösterirken daha sonra devletin gayrimeşru aracı haline gelmiş ”paramiliter/kontrgerilla” bir oluşum olmuştur.
Tüm bunlar gösteriyor ki Türkiye’nin NATO varolduğu sürece NATO’dan ayrılma gibi bir lüksü olamaz. Evet, Türkiye bu süreçte bir taraflara yanaşacakır ama uluslararası ilişkilerde alın bir kural vardır ve bu söz 2000 sene evvel söylenmiştir:
Güçlü olan dilediğini yapar; zayıf olansa çekmesi gereken acıyı çeker.
Öte yandan uluslararası ilişkilerde diğer bir altın kural da şudur:
Güçlü ülke güç artırımında bulunur; zayıf ülke güç dengesi yapar.
Realizmde daha doğrusu beyn-el milel alanda tek geçerli unsur güçtür. Güç, devletler arasınaki ilişkiyi belieleyecek tek unsurdur. Tabi gücün kriterleri ve kullanımı da burada önem taşıyor.
