Balık Baştan Kokar Ne Demek?
Balık baştan kokar, balık baştan kokarmış deyiminin anlamı nedir? Ne demek? Daha önceki yazılarımızda gündelik hayatta sıkça kullanılan deyim ve atasözlerinden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca “balık baştan kokar” deyiminden, anlamından ve kullanım alanlarından söz edeceğiz.
Balık Baştan Kokar Ne Demek?
Yapılacak bir işin kötü gideceğinin baştan belli olması, gidişatın önceden belli olması anlamına gelen bir deyimdir.
Deyimin Kökeni Nedir?
Deyimin kökeni hakkında pek çok rivayet vardır. Balık baştan kokar sözünün Japon, İngiliz, Rus veya Çin kaynaklarında da kullanıldığı ifade edilir. Örneğin 1800’lü yıllarda Osmanlı Devleti’nde İngiliz elçisi olarak 15 sene görev yapan Sir James Porter’in 1768 senesinde neşredilen “Observations on the Religion, Law, Government and Manners of the Turks” adlı eserinde balık baştan kokar deyiminin Türkler tarafından ortaya atıldığını iddia etmiştir. Bu kitaptaki ilgili bölüm ise şöyledir:
“The turks have a homely proverb applied on such occasions: they say ‘the fish stinks first at the head’, meaning, that if the servant is disorderly, it is because the master is so.”
Türkçesi:
“Türklerin bu durumlara uygun giden hoş bir atasözleri vardır: derler ki ‘balık ilk baştan kokmaya başlar’, yani hizmetkar tertipsizse efendisi öyle olduğu içindir anlamına gelir.”