Buğday Bitkisi Nasıl Filizlenir ve Büyür?
Buğday, bir tahıl bitkisidir. ( tahıl=cereal: Ceres Eski Romalıların tarım ve ekin tanrıçasıydı.) Tahıllar tohumları yenebilen ve içinde bol miktarda nişasta bulunan otlar, buğdaygiller (Gramineae) familyasının ekilen bitkileridir. Öbür önemli tahıl çeşitleri şunlardır: arpa, çavdar, çeltik mısır.
Yetişme mevsimi yönünden buğday kış ve ilkbahar çeşitleri olmak üzere ikiye ayrılabilir. Kışlık buğday sonbaharda ekilir bahara kadar toprak altında uyuyakalır. Kışlık buğday için elverişli olmayan topraklarda (yahut sonbahar ve kış bir iklimi çok nemli yerlerde) derhal filiz veren bir ilkbahar buğdayının ekimi (şubat ayı) yapılır.
Buğday tohumları toprağan cinsine göre 3-8 santim derinliğe ekilir.
Sıcaklık ve nemin etkisi ile taneler kabukları çatlayıncaya kadar şişer ve dip tarafından <kökcük> adı verilen incecik bir kök salar.
Bitki, bunların yardımıyla topraktan beslenir. Tanenin üstü ucundan <hav-tüyü > denilen bir sürgün fışkırır. Buradan bitkinin toprak üstü kısımları gelişir. Önceleri bitki, tohum tanesi içinde depo edilmiş maddelerle beslenir.
Zamanla kök, topraktan su ve suda çözelmiş madensel tuzları emmeye başlar. Yapraklar havadan karbondioksit alarak -güneş enerjisi ve klorofil sayesinde- bunları organik besinlere dönüştürür.
Ana gövdeden çıkan iki veya daha fazla tomurcukdan yine sürgünler fışkırır. Bunların her birinden bir başak türeyecektir. Böylece bir tek tohumdan kocaman bir yaprak ve gövde demeti ortaya çıkar.
Zamanla gelişimini tamamlayan bitkinin boyu 1- 1,5 metreyi bulur. Gövde saplarında bir takım <düğüm>ler meydana gelir. Her düğünden bir yaprak fışkırır.
