Haberde Objektiflik Nedir? Objektiflik Unsurları Nelerdir?
Haberde objektiflik, yapılan bir haberde yandaşlık olmadan haberin objektifliği veya nesnelliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Haberde objektiflik, haberde en çok gözetilmesi gereken kurallardan biri olması gerekirken günümüzde yandaş medya ve benzerleri oluşumlarla sık sık göz ardı edilmektedir. Haberde objektiflik, haberin kişisel etkilerden uzak ve tamamen gerçeklere dayalı olmasıdır.
Haberde objektiflik esasına göre bir haber çarpıtılmadan, herhangi bir yandaş düzenleme yapılmadan, gerçek ve gerçekliklerden ayrılmadan, olanı olduğu gibi vererek/sunarak yapılmalıdır.
Objektif bir haberde hiçbir siyasi düşünce, propaganda veya kişisel düşünceye yer verilmemelidir. Bir olay veya gelişme doğru ve gerçekliklere uygun bir şekilde verilmelidir.
Haberin Anlamı Nedir?
Haber ne demek? Haber, gerçeğe ve doğruya en yakın bilgi demektir. Bu nedenden dolayı da bir haberin yandaş olmaması gerekir. Haberde yapılan oynama ve düzenlemeler kitleleri çok yanlış yerlere sürükleyebilir ve bu durum haber etiği açısından son derece kötüdür.
Basit diye nitelendirilen bir trafik kazası haberi bile üzerinde titizlikle durulması gereken bir konuyken finans, ekonomi, siyaset ve eğitim gibi haberlerde, haberi yapanların çok daha fazla hassas olmaları, gazetecilik etiğine ve haberde objektiflik ilkesine dikkat etmeleri gerekir.
Haberde Objektiflik Unsurları Nelerdir?
Bir haberin objektif veya tarafsız olarak nitelendirilebilmesi için gereken şartları “unsur” olarak şöyledir:
Netlik Unsuru
Haberde objektiflik ilkesinin en çok ihlal edildiği noktalardan birisi “netlik” unsurudur. Netlik unsuru, haberlerde kaynak gösterilmesi ve haberin kaynağının belirtilmesidir. Haberde objektiflik ilkesine göre eğer bir haber yapılıyorsa bu haberin kaynağı da belirtilmelidir. Haber, kaynak gösterilerek sunulmalı ve haberde yer alan her bir cümle hatta kelime kaynaklara dayandırılmalıdır.
Örneğin “vatandaşlar bölgede bulunan tarihi eserlere saldırdı” başlıklı bir haberde görüntüler ve videolar kullanılarak haberin netliği güçlendirilmelidir.
Denge Unsuru
Bir habere konu olan tarafların her birine yer verilmelidir. Haberde objektiflik ilkesine göre bir iddia veya görüş üzerine yapılan bir haberde, habere konu olan tarafların her birine değinilmelidir. Bir tarafın savunmasını veya tepkisini verip diğer tarafın savunma veya tepkisini vermemek apaçık bir yandaşlık örneğidir. Bu ise haberde objektiflik ilkesine aykırı bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Habere konu olan tarafların her birine söz hakkı vermek haberde objektiflik ilkesinin en önemli kurallarından biridir.
Örneğin Meclis’te tartışma konusu olan bir maddede yalnız iktidar partisinin veya yalnız muhalefet partilerinin savunma ve eleştirisini haber yapmak, denge unsuruna aykırı bir durumdur.
Eşit Alan/Eşit Zaman Unsuru
Gazete, dergi ve çeşitli medya araçlarında içerikten daha önemli olan bir konu ise habere ayrılan alan ve zamandır. Gazetelerde alan, televizyonlarda ise zaman olarak karşımıza çıkan bu unsur, haberlerde her tarafa eşit bir alan ve eşit bir zaman verilmesidir.
Tüm taraflara dengeli bir şekilde alan ve zaman vermek, haberde objektiflik ilkesinin en önemli kurallarından biridir. Tüm taraflara savunma ve eleştirilerini yapacağı bir alan ve zaman vermek gerekir ki objektiflik sağlanmış olsun.
Konunun daha iyi anlaşılması için bu yazımızda yer alan noktalara benzer içerikler aşağıda link olarak verilmiştir.
Yandaş Medya Nedir? Hangi Medyalar Yandaş Olarak Tanımlanır?
