Psikoloji

Kübler-Ross Modeli

Hastalığın  veya ölümün belirli aşamaları vardır. Her insan bu aşamaları sancılı veya sancısız; iyi ya da kötü yaşar, atlatır. Bu aşamalara Elizabeth Ross, ismiyle müsemma bir yakıştırma bulmuştur: Kübler-Ross Modeli. En temelinde hastalığın veya ölünün aşamalrını anlatır. Bu aşamalar aşağıdaki gibi periyodik süreçlerden oluşur.
İnkar

Kişi ilk önce hastalığıyla yüzleşmekten kaçınır. Yok der olmaz der. Mesela kişiye bir kanser teşhisi konulduğunu varsayalım. Kişi ilk başta hastalığıyla karşı karşıya kalmaktan kaçınacak ve teşhisi kabullenmeyecektir. İnkar etme, hastalığın ilk aşamasıdır. İstisnasız her kişi hastalığı ilk başta kabul etmemeye meyillidir. Kişi, teşhisi koyan doktorun veya hastanenin yanıldığını düşünerek başka doktorlara ve hastanelere gider. Hastalığını birkaç kaynaktan daha teyit etme uğraşına girer. Ama sonunda hastalığı nettir. Ölümcül.

Öfke

Hastalığın en kırıcı halidir. Kişi hastalığının kesin teşhisi ve sonunda kaçınılmaz bir son barındırması karşısında öfkeye sarılır. Neden ben? sorusu sorulur. Örneğin hastalığın %1 ihtimali olması karşısında neden kendisinin o dilimden olduğunu sorgular. Sağa sola saldırır, küfreder veya psikolojik bozulmaya uğrar.

Pazarlık

Hastalığın üçüncü aşaması ise pazarlıktır. Kendini motive etme formatıdır aynı zamanda. Örneğin hastalıktan kurtulması halinde şu veya bunu yapacağı yönünde dilek tutup adak adaması buna örnektir. Hastalıktan böyle iyi dilekler dileyerek kurtulacağı hissine kapılır.

Depresyon

Hastalık iyice belirtilerini gösterir. Hastalık artık kişiyi normal yaşamında tehdit ve rahatsız eden; sağlıklı düşünmesini ve karar almasını engelleyen bir yapıya dönüşür. Bu aşama hastalığın en sorunlu ve en sancılı aşamasıdır. Kişi hastalığın verdiği çöküntüyle depresyona girer. Heyecan duymama, tepkisiz kalma, neşeli olamama gibi sorunlar baş gösterir.

Kabullenme

Hastalığın en son aşamasıdır. Kişi artık hastalığını kabullenmiştir. En azından şimdilik hayatta kaldığına ve nefes aldığına şükrederek kendini teselli eder. Hastalığıyla beraber yaşamaya başlar. Kendini en azından daha iyi hisseder. Bu devre ölüme en çok yaklaşılan devredir.
Hastalığın aşamaları bu 5 süreçten oluşur. Depresyon aşaması en çok dikkat edilmesi gereken noktadır. Hastanın en çok desteğe ihtiyaç duyduğu an bu süreçtir. Hasta yakınlarının en çok destek vermesi gereken, arka çıkması gereken yer de burasıdır. Bu aşamanın bir an önce atlatılması için hastanın en sevdiği insanların yanında bulunması gerekir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.