Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Milletler Cemiyeti Neden Başarısız Oldu?

Milletler Cemiyeti neden başarısız oldu? Milletler Cemiyeti’nin başarısız olmasının nedenleri nelerdir? Wilson İlkeleri’nde geçen ‘uluslararası barışı koruyacak bir kurumun oluşturulması’ prensibine bağlı olarak savaş sonunda hayata geçirilen ve 1919 senesinde Paris Barış Konferansı’nda resmen kurulan Milletler Cemiyeti, Wilson İlkeleri’nde belirtildiği gibi uluslararası meselelerin savaşa neden olmadan çözülmesini amaç edinen, sorunları barışçı yollarla çözmeye çalışan bir kurum olarak oluşturulmuştu. Fakat kurumun ömrü uzun olmadı ve II. Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla  birlikte Milletler Cemiyeti, etkisini kaybetmiş ve savaşın sonunda yerini Birleşmiş Milletler’e bırakmıştır.

6 Temmuz 1932 tarihinde Türkiye’ye de davet gönderen Milletler Cemiyeti’ne Türkiye 9 Temmuz‘da Meclis onayıyla dahil olmuş ve 18 Temmuz 1932‘de resmen kurumun bir üyesi olmuştur. Peki cemiyetin başarısız olmasında hangi nedenler ön plan çıkmıştır? Bu nedenlere beraber bakalım:

  • Kurumun bünyesinde savaşı önleyici önlem ve tedbirlerde boşluk bulunması, uygulanan yaptırımların yetersiz olması ve uluslararası meselelere ilişkin oy birliği prensibinin uygulanması, kurumun varlık gösteremeden dağılmasında etkili olmuştur. 
  • Amerika Birleşik Devletleri’nin daha sonra Milletler Cemiyeti’nden ayrılma kararı almasında da kurumun güvenilirliğini kaybetmesinde etkili olmuştur. 
  • Kurumun bir yandan insan hakları korumaya çalışması bir yandan da kolonileşme ve manda sisteminin garantörlüğü konumunda olmasının devletler nezdinde yarattığı çelişki, kurumun işlevini zamanla yitirmesine neden olmuştur. 

Amerika Birleşik Devletleri, I. Dünya Savaşı’na girmeden önce Wilson İlkeleri’nin kabul edilmesini sağlamış ve bun maddelerin kabul edilmesini sağlamıştır. Fakat Amerika Birleşik Devletleri, I. Cihan Harbi‘ne kadar ‘Monroe Doktrini’ çerçevesinde izole bir dış politika izliyordu. Başkan Wilson‘un bu politikadan vazgeçip uluslararası meselelere dahil olması, bir sonraki seçimleri kaybetmesine neden olmuş ve Amerika, II. Dünya Savaşı’na kadar olan zaman içinde de yeni bir izolasyon sürecine girmiştir. Amerika’nın I. Dünya Savaşı öncesi dış politikası hakkında detaylı bilgi için şu iki yazıyı okuyabilirsiniz:

  1. Monroe Doktrini Nedir? Esasları Nelerdir?
  2. İzolasyonizm Nedir?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.