Gündem

Mühürsüz Oy Ne Demek? Mühürsüz Oyların Kabulü Ne Anlama Geliyor?

Mühürsüz oyların kabulü, geçtiğimiz yıl en çok tartışılan konulardan biri olmuş ve 16 Nisan Referandumu sonrasında Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) kararı ile mühürsüz oylar kabul edilmişti. YSK başkanı Güven’nin bu açıklamaları, çok tartışılmış fakat seçimlerde kullanılan mühürsüz oylar kabul edilmişti. Peki mühürsüz oy ne demek? Mühürsüz oyların kabulü ne anlama geliyor? 

Mühürsüz oy, oy kullanma salahiyetine sahip her bir vatandaşın oy pusulalarında bulunan mühürdür ve her oy kullanacak kişi için bir tanedir. Mühürsüz oyların kabulü ise üzerinde mühür bulunmayan oy pusulalarının seçimlerde kabul edilmesi anlamına geliyor. Bu ise kanunda belirtilen söz konusu karara ters bir durum. Anayasada yer alan seçim kanununda şu ifadeler yer alır. 

MUTEBER OLMAYAN ZARF VE BİRLEŞİK OY PUSLALARI

MADDE 103 – (Değişik: 2234 – 17.5.1979)

Aşağıda yazılı oy puslaları muteber değildir.

  1.  Sandık kurulunca verilen tek biçim ve renkteki çift mühürlü bir zarftan başka zarfa konulmuş bulunan oy puslaları,
  2. Hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan birleşik oy puslaları ile bu durumdaki zarfa konulmuş oy puslaları,
  3. Sandık kurlunca verilen kağıdında (Türki Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu) filigranı bulunan özel surette imal edilmiş kağıttan başka bir kağıda basılı oy puslaları,
  4. (Değişik: 2839 – 10.6.1983) Arkasında sandık kurulu başkanlığının mühürü bulunmayan birleşik oy puslaları,
  5. Siyasi partilere veya bağımsız adaylara ayrılan alanlardan birden fazlasına “Evet” mühür basılmış oy puslaları,
  6. Hiçbir yerine “Evet” mühürü basılmamış birleşik oy puslalarıyla birden fazla siyasi partiye veya bağımsız adaya ayrılan alana sirayet etmiş “Evet” mühürlü oy puslaları,
  7.  Zarfı içinde el ilânı veya herhangi bir kâğıt bulunan oy puslaları,
  8. Birleşik oy puslası kullanılmayan seçimlerde, sandık kurulunca verilen tek biçim ve renkteki çift mühürlü bir zarftan başka zarfa konulmuş bulunan oy puslaları,
  9. Bu madde dışında kalan ve özel kanunlarda yazılı hükümler gereğince muteber sayılmayan oy puslaları,

Bir zarftan, partilere veya bağımsız adaylara ait birden fazla muhtelif oy puslaları çıktığı takdirde, bu oy puslalarından hiçbiri muteber olmaz.

16 Nisan Referandumunda oyların sayımı devam ederken Yüksek Seçim Kurulu adeta “maç oynanırken kural değişikliği yapmış” ve sonuca doğrudan etki etmiştir. Karar, her ne kadar tartışılsa da mühürsüz oylar kabul edilmiştir. Nitekim referandum sonucunda şu rakamlar ortaya çıkmıştır. Son referandumda iddialara göre 2.5 milyon mühürsüz oy pusulası, kullanılmak üzere basılmıştı. 

Evet: %50.4

Hayır: %48.6 

YSK’nın İlk Skandalı Bu Değil 

16 Nisan Referandumu sonrasında TRT Haber, resmî internet sitesinden yaptığı bir haberde şu ifadelere yer verdi: 

1990- Yüksek Seçim Kurulu, 31 Ağustos 1990’da oy zarflarının sandık kurulu mührü ile mühürlenmesi gerektiğini belirterek, kararında, “Tüm zarflar sandık kurulunun ihmalinden dolayı mühürlendirilmeden kullandırılmış ise bu şekil eksikliği oyun geçersiz olmasına neden olamaz.” hükmüne yer verdi.

1994- Yüksek Seçim Kurulu, 1994 yılında da “Mühürsüz oyların dışarıdan getirilerek kullanıldığı kanıtlanmadıkça geçersiz olduğu kabul edilemez.” kararına hükmetti.

2004- Yüksek Seçim Kurulu 2004 yılındaki yerel seçimlerde mühürsüz oy pusulalarına ilişkin bir itirazı değerlendirmeye tabi tuttu. Verilen kararda, sandık kurulunca mühürlenmeyen oyların kullanılmasının seçmen iradesini engelleyici bir durum olmadığı, burada seçmenin bir kusurunun bulunmadığı ifade edilerek itiraz kapsamındaki 145 oy geçerli sayıldı.

TRT Haber’in bu haberi hiç kuşkusuz “16 Nisan’da YSK tarafından verilen skandalın üzerini örtmekti.” Nitekim öyle de oldu ve bir şekilde sandıktan “Evet” sonucu çıktı. Aradaki fark ise sadece %0.4’tü. 

Mühürsüz Oylar Sandık Darbesidir! 

Mühürsüz oyların kabulü, bir sandık darbesidir ve 16 Nisan Referandumunda olduğu gibi bu darbe 24 Haziran 2018 seçimlerinde de yapılacak. Demokrasi övücüsü, kanun ve hukuk devleti olan Türkiye’nin bir o kadar demokrat (!) iktidar partisinin hiçbir zaman unutulmayacak skandallarından yalnızca biridir mühürsüz oyların kabulü. 

Bir de şunu hatırlatmakta fayda görüyorum. Sadece bir kanunda geçen madde: 

MADDE 70 – Sandık kurulu başkan ve üyeleri, oy verme günü göreve başlamazdan önce, ilk iş olarak, sandık başında, sandık kurulu ve hazır bulunanlar önünde birer birer şöyle and içerler: 

(Hiçbir tesir altında kalmaksızın, hiç kimseden korkmadan, seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirlenmesi için, görevimi kanuna göre dosdoğru yapacağıma, namusun, vicdanım ve bütün mukaddesatım üzerine and içerim.)

Bir de şu haberi ekleyelim: Yorumu size bırakalım. 

2014’teki seçimlerde, Bitlis’in Güroymak ilçesindeki sandıkta ‘sadece bir mühürsüz zarfla’ oy verildiği tespit edilince AKP, seçime itiraz edip, ilçedeki seçimi iptal ettirmişti. 

Baskın Seçim Nedir?

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.