Sosyoloji

Öjenizm Nedir?

Eugenics. Doğal seleksiyon, üstün ırk yaratma ve sosyal darwinizm kavramları ile doğrudan alakalı bir kavram olan öjenizm aynı zamanda bu kavramların çoğunu da içine alan sosyolojik bir terimdir. Öjenizm, kavram ve terimden daha çok bir teordir. Bu teorinin öngördüğü en önemli olgu saf bir ırk yaratmak, toplumdaki hastalıklı ve sağlıksız kişlileri saf dışı bırakmaktır. Aynı zamanda öjenizm kavramı, doğal seleksiyon gereği en güçlü olanın hayatta kalamsı gerektiğini öngörür. Modern toplumlardan tutun en ilkel toplumlara kadar gizli bir öjenik hareket ve tavır söz konusudur.

Kavram, Darwin (bir başka görüşe göre Darwin’in kuzeni tarafından ortaya atılmıştır) tarafından temellendirilmiş olsa da öjenizmi bir kavram olarak inceleyip yorumlayan ve analizini yapan en önemli kişi Herbert Spencer’dır. Spencer’a göre toplumlarda sağlıksız ve ileride işleyişin bozulmasına yol açacak potansiyel aksaklığa sahip hiçbir insanın yaşamaya hakkı yoktur. Bu yaşamama hakkı çoğu zaman ölümle ve bazı örneklerde görüldüğü üzere kısırlaştırma yöntemi ile yapılmaktadır. Öjenizm bir bilimsel ırkçılıktır ve bilime göre olumsuz olan aktif ya da pasif yöntemler kulanılarak devre dışı bırakılmalıdır.

Herbert Spencer

Örneğin Hitler dönemi Almanyasında İkinci Dünya Savaşı bitiminde 350.000’e yakın Çingene Yahudiler başta olmak üzere ideal bir Alman ırkı profiline uymayan insan zorla kısırlaştırılmıştır. Kısırlaştırma örnekleri sadece vahşi Nazi döneminde olmamış başta Avrupa ülkeleri olmak üzere pek çok ülkede uygulanmıştır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri‘nde 1907-1963 yılları arasında 60.000; Danimarka‘da 1929-1960 yılları arasında 10.000; İsveç‘te 1934-1975 arası 63.000’den fazla insan zorla kısırlaştırılmıştır. Aynı zamanda bu devletlerde kısırlaştırılan insanların %90’ını kadınlar oluşturmaktadır.

Öjenizmin temelinde yatan düşünce hastalıklı ve sağlıksız insanların köklerini kurutmak bu sayede onların ayak bağı olmasını engelleyerek üstün bir ırk yaratmaktır. Dolayısıyla hastalıklı bi düşünce şeklidir. Üstün ırkın yaratılamayacağı gerçeğinin en somut delilini Nazi döneminde rahatlıkla görebiliriz.

Öjenizm hareketleri genellikle sağlık ve aile planlaması kisvesi altında yapılomaktadır. Örneğin 27 Mayıs 2016 tarihli Hürriyet Gazetesi’nin haberine göre Peru’da 1996-2001 yılları arasında 272.028 kadın ve 22.004 erkek kısırlaştırılmış ve bu kısırlaştırma hareketi ”sağlık ve aile planlaması” adı altında yapılmıştır.

Dünyada Öjenizm 

Öjenizm Amerika’da ilk kez 1910’lu yıllarda tartışılmaya başlanır. Amerikalı doktor Harry Haiselden adlı doktorun doğuştan sakat olan bir bebeği tedavi etmeyi reddetmesi ve bebeğin ölmesiyle başlayan tartışmalar öjenik düşünceyi benimseyen insanların (doktorların) bir dernek kurmasına kadar ilerlemiştir. Daha sonra Harry Haiselden meslekten ihraç edilmiş ve şu sözü söylemiştir:

Eğer o bebeği tedavi etseydim toplum için daha büyük bir suç işlerdim.

Öte yandan öjenizm, Hitler’in ilgisini çekmiş ve daha sonra Hitler’in büyük ideali olan ”saf Alman ırkı yaratma” fikrinin temellerini oluşturmuştur.

Türkiye’de Öjenizm 

Türkiye’de öjenizmin tarihleri 20. yüzyılın başlarına İttihat ve Terakki yönetimine kadar uzanır. Türkçülük düşüncesinden hareketle öjenizm; biyolojik materyalizm ve sosyal darwinizm kavramlarıyla birleşir ve İttihat Terakki felsefesinin temelini oluşturur.

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.