Osmanlı Devleti’nde Askeri Rütbeler Nelerdi?
Osmanlı Devleti’nde askeri rütbeler, padişahın emriyle verilebilen ve zaman içinde kademesinde değişiklik yapılabilen ve bu bakımdan bir paye niteliği taşıyan göstergelerdir.
- Paşa: Paşalık, en yüksek askeri rütbedir. Bu rütbenin de farklı seviyeleri vardır, örneğin “Kapudan Paşa” denilen Donanma Paşası, “Başbölük Paşa” gibi.
- Beylerbeyi: Osmanlı eyaletlerinin başında bulunan askeri komutanlara verilen unvandır.
- Sancakbeyi: Sancak (eyalet) üzerindeki askeri birlikleri komuta eden rütbedir.
- Miralay: Osmanlı ordusundaki albay rütbesine denk gelir.
- Kolağası: Miralayın yardımcısıdır, bugünkü tabirle binbaşı rütbesine tekabül eder.
- Yüzbaşı: Birlikleri yöneten subayların rütbesidir.
- Mülâzım: Osmanlı askeri okullarından mezun genç subaylara verilen unvandır.
- Serasker: Genelkurmay Başkanı gibi, Osmanlı ordusunun başkomutanlığını yapan kişidir.
- Birinci Ferik: Orgeneral, Oramiral
- Fırka K. Mirliva: Tümgeneral, Tümamiral
- Mirliva: Tuğgeneral, Tümgeneral
- Kaymakam: Yarbay
- Birinci Mülazım: Teğmen
- Mülazım: Asteğmen
- Müşir: Bu unvan, Mareşal rütbesine karşılık gelir.
- Serdar-ı Ekrem: Osmanlı İmparatorluğu’nun en yüksek askeri lideridir, genellikle padişahlar bu unvanı kullanırlardı.
Bu rütbeler zaman içinde değişiklik gösterebilir ve yeni unvanlar eklenmiş veya bazıları kullanılmamış olabilir. Osmanlı Devleti’nde, savaş esnasında gösterilen başarılar nispetinde askeri dereceler de artardı. Bazen (örneğin II. Meşrutiyet döneminde yürülüğe giren Tasfiye-yi Rütab Kanunu gibi) verilen rütbeler de geri alınabiliyordu.
