Lokavt Nedir? Hukukta Lokavtın Tanımı
Grev ve lokavt, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nda düzenlenmiştir. Daha önceki yazılarımızda çeşitli hukuki terimlerden söz etmiştik. Bir önceki yazımızda da hukukta grevin tanımını ve grevin genel şartlarını sizlerle paylaşmıştık. Bu yazımızda ise kısaca “hukukta lokavtın tanımından” söz edeceğiz.
Lokavt Nedir? Hukukta Lokavtın Tanımı
Lokavt, kanunun 26. maddesinde şöyle tanımlanmıştır: “İş yerinde faaliyetin tamamen durmasına neden olacak biçimde, işveren veya işveren vekili tarafından kendi teşebbüsü ile veya bir işveren kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin tamamen, topluca işten çıkarılmasına lokavt denir”.
Toplu iş sözleşmesinin yapılması esnasında uyuşmazlık çıkması ve işçi sendikası tarafından grev kararı alınması halinde bu kanun hükümlerine uygun olarak yapılan lokavta, kanuni lokavt; kanuni lokavt için aranan şartların yerine getirilmemesi durumunda yapılan lokavta ise kanun-dışı lokavt adı verilir.
Siyasi amaçlı lokavt, genel lokavt ve dayanışma lokavtı kanun dışı lokavt arasında yer alır. Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, milli egemenliğe, Cumhuriyete, milli güvenliğe aykırı amaçlı lokavt yapılamaz.
Grev ve Lokavt Yasağının Bulunduğu İşyerleri
1) Can ve mal kurtarma işleri
2) Cenaze ve tedfin (gömme) işleri
3) Su, elektrik, havagazı, termik santralleri besleyen linyit üretimi, doğalgaz ve petrol sondajı, üretimi, tasfiyesi, dağıtımı, nafta ve doğalgazdan başlayarak petro-kimya işleri
4) Banka ve noterlik hizmetleri
5) Kamu kuruluşları tarafından yönetilen itfaiye, şehiriçi deniz, kara ve demir yolu ve diğer raylı toplu yolcu ulaştırma hizmetleri
Yeni kanunun 30. maddesi çerçevesinde aşağıda yer alan işyerlerinde grev ve lokavt yasağı bulunmaktadır:
1) İlaç imal eden işyerleri dışında aşı ve serum imal eden kurumlar ve hastane, klinik, sanatoryum, prevantoryum, dispanser ve eczane gibi sağlıkla ilgili olan işyerleri
2) Eğitim ve öğretim kurum ve kuruluşlarında, çocuk bakım yerlerinde ve huzurevi ve bakımevleri
3) Mezarlıklar
4) Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile doğrudan işletilen yerler.
