Tarih

Hurriler Kimdir?

Yaygın bir inanışa göre Subarular, Hurriler ve Mittaniler Kürtlerin atası olarak biliniyor. Bu kavimlerden Subarular hakkında elde edilen bilgiler çok çok az durumda. Yine aynı şekilde Hurriler hakkında bildiklerimiz de hayli kısıtlı. Daha önceki yazılarımızda Subarular’dan bahsetmiştik. Bu yazımızda ise Hurriler’den ve Hurrilerin kimler olduğundan bahsedeceğiz. Hurriler kimdir? Hurriler Kürt mü? Yoksa Türk mü? Kim bu Hurriler?

Hurriler Kimdir?

Subarular ve Mittaniler ile birlikte Kürtlerin atası olarak kabul edilen bir diğer kavim Hurriler’dir. Gerek dinleri ve dilleri, gerekse bıraktıkları eserlerden anlaşıldığı ve yorumlandığı kadarıyla Hurriler, Hint-Avrupa kökenli bir topluluk. Hurriler’in Subaruların torunları olduğu ve Mittaniler ile aynı kökene sahip oldukları da yine bilinenler veya iddia edilenler arasında.

Coğrafya

Başlangıçta tıpkı Urartular gibi Van Gölü civarlarında yaşayan Hurriler daha sonra Diyarbakır’ın kuzeyindeki dağlarda yaşamışlardır. Çok daha sonraları güneye inmeye başlayan Hurriler, Mezopotamya bölgesinin kuzeyinden başlayarak Suriye, Lübnan, Musul, Kerkük ve İran’daki Zağros Dağlarına kadar olan bölgeyi işgal ettiler.

Hurrilerin Başkenti

Haklarında ilk yazılı belgeler Milattan Önce 21. Yüzyıla ait olan Hurriler’in başkenti bugün Şanlıurfa ilimizin sınırları içerisinde kalan Hanigalbat şehriydi.

Asurlular, Mittaniler ve Hurrileri aynı kökten gelen kavim olarak değerlendirdiği için her iki kavme de Hanigalbat ismini vermiştir.

Hititlerin Mağlup Edilmesi ve Anadolu’dan Lübnan’a Hurriler

Milattan Önce 17. Yüzyılda Hurriler, Hititleri mağlup etmiş ve başkent Hattuşaş olmak üzere tüm Hitit diyarını işgal etmişlerdir. Hurrilerin bu işgali yaklaşık 200 sene sürdü. Milattan Önce 16. Yüzyılda kurdukları çok sayıdaki küçük devletlerden oluşan konfederasyonun neredeyse tüm hanedanları Hint-Avrupa kökenliydi.

Bölünme

Milattan Önce 15. Yüzyılda Akdeniz’e komşu Alalah (Antakya civarında) kentinin büyük bir çoğunluğu Hurrilerden oluşmaktaydı. Yine aynı yüzyılda Anadolu’dan başlayan ve Güney’e, Lübnan’a kadar uzanan Hurrilerin bölgeleri “Hurriler” ve “Mittaniler” olmak üzere ikiye ayrıldı.

Dil

Pek çok araştırmacı ve tarihçiye göre Hurrilerin dili, Urartuların kullandığı dille oldukça yakınlık göstermektedir. Yine birtakım tarihçilere göre de Hurri dili, Hint-Avrupa kökenli bir dildir. Bazı Rus bilim insanlarına göre de Kafkas dilleri (Veinach) grubu, Hurri-Urartu dil grubuna aittir. Fakat bu görüş, oldukça zayıftır.

İnanç

Hurrilerin inanç sistemi, çok tanrılıydı. Pek çok Hint Tanrı’sına tapmış olan Hurrilerin başlıca Tanrı’ları şunlardır;

  1. Mitra
  2. İndra
  3. Varuna

Hurriler çok tanrılı bir inanca sahipti ve tapınakları ise son derece mütevaziydi. Fakat Saray’ları son derece görkemli ve ihtişamlıydı.

Din ve Kültür

Hurriler, bölgelerinde iz bırakan bir kültüre sahip olmaları ile de bilinirler. Hurri kültürü, Hitit ve Asurluları büyük ölçüde etkiledi. Hurrilerin baş tanrısı olan, Fırtına tanrısı Teşup ve eşi Hepat, Hititler tarafından da benimsendi. Aynı zamanda;

  1. Güneş Tanrısı: Şimegi
  2. Ay Tanrısı: Kuşuh
  3. Yıldız Tanrısı: Şauşka
  4. Dağ Tanrıları: Namni ve Hazzi

Hititler tarafından da kabul edilen/benimsenmiş Tanrı’lar arasında yer alıyordu. Öte yandan Sümerler’in ünlü Gılgamış Destanının da Hurrice’ye çevrildiği iddia edilenler arasında yer alıyor.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.