Adi Şirketlerin Özellikleri
Türk hukukunda adi şirketler Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. Bu düzenleme aynı zamanda Ticaret Kanunundaki ticaret şirketleri için temel düzenleme niteliğindedir. Başka bir deyişle ticaret şirketleri ortaya çıkan problemlerde Ticaret Kanununda hüküm bulunmadığı zaman genel hüküm olarak adi şirket hükümleri uygulanır. Borçlar Kanunu 520’ye göre, şirket sözleşmesi bulunan ve ortak amaca ulaşmak için mal veya emeklerini birleştiren kişiler adi şirket kurmuş olurlar. Diğer şirket türlerinin ayırıcı özelliklerini taşımayan ortaklıklar adi şirkettir. Başka bir deyişle, ortaklık herhangi bir sebeple olması istenen şirket türüne ait özellikleri taşımıyorsa veya bu özellikleri kaybederse adi şirket sayılır.
Adi Şirketin Özellikleri
Adi şirketin tüzel kişiliği yoktur. Bu nedenle kendisine ait bir malvarlığı yoktur ve borçlarından sorumlu değildir. Adi şirketin hak ve borçlarına ortakları iştirak halinde malik olurlar. Adi şirket, davalarda davacı davalı olamaz. Adi şirket adına ortakları dava açarlar veya açılmış bulunan davada davalı olurlar. Ticaret unvanı bakımından doktrinde güçlü bir grup, adi şirketin ortaklardan en az birinin ad-soyadı ve ortaklığı gösterir ibareden oluşan bir ticaret unvanını kullanabileceğini savunmaktadırlar. Fakat belirtmek gerekir ki, bu ticaret unvanı şirketin değil ortakların müşterek ticaret unvanıdır.
Adi şirketin ortakları: Adi şirket en az iki gerçek veya tüzel kişi tarafından kurulabilir. Ortak sayısı bakımından üst sınır getirilmemiştir. Ancak şahıs şirketi olması nedeniyle genellikle az sayıda ortaktan oluşur.
Adi şirketin sermayesi: Adi şirkete hem şahsi hem de iktisadi nitelikte sermaye getirilebilir. Bu adi şirketin şirketi olmasinin bir sonucudur. Bunun yanında şahıs adi şirkete getirilecek sermaye için herhangi bir alt veya üst getirilmemiştir.
Adi şirketin Konusu: Konu belirlenirken BK 19 ve 20 dikkate alınmalıdır. Buna göre sözleşmenin konusunun kanuna, ahlaka kamu düzenine, şahsi haklara aykırı olmaması gerekir. İktisadi olmak ve kanundaki sınırlamalara uymak kaydıyla her türlü konu için adi şirket kurulabilir.
Adi şirketin Kuruluşu: Borçlar Kanununda adi şirketle ilgili olarak kuruluş işlemleri belirtilmemiştir. Her şirkette olduğu gibi adi şirkette temelde çok taraflı bir sözleşmedir. Kanunda bu sözleşme icin şekil şart olmadikça sözleşme hiçbir şekle bağlı değildir. Bu sözleşmenin varlığı ve hukuk tarafından kabul görmesi icin tarafların (ortakların) anlaşmalar yeterlidir. Sözleşmenin yazılı yapıması ancak ispat için önemlidir. Ancak ortaklar aralaranda sözleşme için yazılı bir şekil şartı kararlaştırılırlara buna uyulmak zorunludur. Zira bu durumda belirlenen şekil, sıhhat (geçerlilik) şartıdır.
Adi şirketin işleyişi: Adi şirketin işleyişini ikiye ayırarak incelemek gerekir. İç ilişki, ortakların haklar, görevleri ve yetkilerini; dış ilişki ise ortakların üçüncü kişilerle olan hukuki ilişkilerini ifade eder. İç ilişkide yönetim olarak adlandirilan yetkiler dış ilişkide temsil olarak karşimiza çıkar. Çünkü yönetim yetkisine sahip olan kimseler üçüncü kişilere karşı adi şirketi temsil etmekle görevli ve yetkililerdir.
Bu yazıda adi şirketlerin özellikleri hakkında bilgi vermeye çalıştık.
Konuyla ilgili olarak diğer yazılarımız;