Pasarofça Antlaşması Nedir? Önemi ve Maddeleri Nelerdir?
Osmanlı Devleti’nde Gerileme Döneminin başlarında meydana gelen önemli askeri ve siyasi gelişmelerden biri Pasarofça Antlaşmasıdır. Antlaşma, gerek maddeleri gerekse içeriği açısından önemlidir.
Pasarofça Antlaşmasında etkili olan askeri olay Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında meydana gelen savaştır.
1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı (Petervaradin Savaşı)
Venedikliler ile siyasi açıdan ilişkileri iyi olan Avusturya, sert bir tepki göstererek Karlofça Antlaşması çerçevesinde Mora yarımadasının tekrar Venediklilere verilmesini istemiştir. Bunun üzerine de Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında savaş başlamıştır.
Osmanlı Devleti, 1715-1718 Venedik Savaşlarında Venedik’ten Mora, Korint, Anapoli, Modon, Koron ve Navarin’i geri almışsa da Avusturya’nın savaş açması ve iki devletle karşı savaşmak zorunda kalması nedeniyle barış istemiştir. 1715-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı ve 1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşları sonucunda Pasarofça Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşmanın madeleri şöyledir;
1. Kuzey Sırbistan, Belgrad, Batı Eflak ve Temeşvar bölgeleri Avusturya’ya bırakılacak.
2. 1715-1718 Savaşları ile Venedik’in elinden alınan Mora ve Girit, Osmanlı Devleti’nde kalacaktır.
3. Hersek kıyıları, Arnavutluk, Dalmaçya kıyılarındaki bazı kaleler Venedik’e teslim edilecek.
Pasarofça Antlaşmasının Önemi
1. Bu antlaşmayla birlikte Osmanlı Devleti, Batı’nın üstünlüğünü “net” bir şekilde kabul etmiş oldu. Osmanlı Devleti, kaybettiği toprakları geri alamayacağını anladı. (Kaybedilen toprakların geri alınabileceğine Prut Zaferi ile inanılmıştı)
2. Osmanlı Devleti, bu antlaşma ile birlikte Ortodoksların hamiliğini son kez üstlenmiştir.
3. Taraflar arasında arabuluculuk yapan devletler ise İngiltere ve Hollanda olmuştur.
4. Pasarofça Antlaşması’nın sonucunda meydana gelen “Barış” ortamı, Osmanlı Devleti’nde “Lale Devri” döneminin başlamasına neden olmuştur.
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
1833 Hünkar İskelesi Antlaşması