Aynalıkavak Tenkihnamesi Nedir?
Aynalıkavak Tehkihnamesi nedir? Aynalıkavak Tehkihnamesi neden ve kimler arasında imzalanmıştır? Daha önceki yazılarımızda çeşitli tarihi olaylardan ve Osmanlı Devleti döneminde imzalanan çeşitli antlaşmalardan söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca Aynalıkavak Tehkihnamesi’nden, içeriğinden ve maddelerinden kısaca söz edeceğiz.
Aynalıkavak Tehkihnamesi
I. Abdülhamit dönemi Osmanlı Devleti dış politikasında Ruslarla olan savaşlar dikkat çekmektedir. Rusların Mora’da isyan çıkarması ve akabinde Balta kentinde katliam yapması üzerine başlayan 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşlarından Osmanlı Devleti mağlup ayrılmış ve savaşın sonunda Küçük Kaynarca Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmayla birlikte Osmanlı Devleti ilk kez Türk ve Müslüman olan bir bölgeyi, Kırım’ı kaybetmiş, Karadeniz bir Türk Gölü olmaktan çıkmıştır.
Yapılan bu antlaşmadan 5 sene sonra Ruslar, Küçük Kaynarca Antlaşması’nın ”Kırım’ın iç işlerine karışmama” ilkesini çiğnemiş ve kendilerine yakın olan Şahin Giray‘ı Kırım tahtına çıkması için desteklemişlerdir. Bunun üzerine Osmanlı Devleti ile Rusya arasında gerilim yaşanmış ancak Fransızların ara buluculuğu ile taraflar arasında Aynalıkavak Tehkihnamesi imzalanmıştır. Buna göre;
- Ruslar, Kırım’dan askerlerini çekecek.
- Osmanlı Devleti ise Şahin Giray’ın hanlığını tanıyacak.
Bu antlaşmanın imzalanmasından kısa bir süre sonra Ruslar, antlaşma kurallarını ihlal ederek Kırım’ı işgal etmişlerdir. Bunun üzerine Rusya ve Osmanlı arasında savaş çıkmış, Avusturya ise Rusya’nın yanında savaşa katılmıştır. Savaşın sonunda Avusturya ile Ziştovi; Rusya ile Yaş Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devleti’nde Dağılma Dönemi‘nin başlangıcı ise Yaş Antlaşması ile olmuş, Osmanlı Devleti Batı’da kaybettiği toprakları geri alma ümidini Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu onaylayarak kabul etmiştir.
Hangi Padişah Döneminde İmzalandı?
- I. Abdülhamit
Önemi Nedir?
- Aynalıkavak Tenkihnamesi’nin belirli bir özelliği yoktur.
Diğer antlaşmalar ve antlaşmaların özellikleri, maddeleri, yorumları, öncesi ve sonraları için aşağıdaki bağlantılara tıklamanız yeterli olacaktır.
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
1833 Hünkar İskelesi Antlaşması
1921 Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması