Yüzdeler Antlaşması Nedir?
Yüzdeler Antlaşması nedir? Önemi, içeriği ve özellikleri nelerdir? Daha önceki yazılarımızda Çağdaş Türk ve Dünya Tarihinden çeşitli yazılar kaleme almıştık. Bu yazımızda ise kısaca Yüzdeler Antlaşması’ndan, içeriğinden ve öneminden söz edeceğiz.
Yüzdeler Antlaşması (1944), Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği lideri Joseph Stalin ve İngiltere Başbakanı Churchill arasında imzalanan Ekim 1944 tarihli antlaşmanın ismidir. Bu antlaşma doğrultusunda İngiltere ve SSCB, Doğu Avrupa üzerindeki nüfuzlarını (etki alanlarını) kesin olarak saptamış ve sahip olacakları üstünlükleri yüzdelerle ifade etmişlerdir.
Yüzdeler Antlaşması, 9-20 Ekim 1944 tarihleri arasında, SSCB ile İngiltere arasında yapılan II. Moskova Konferansı’nda imzalanmıştır. Bu antlaşma ile birlikte iki ülke, Doğu Avrupa ve bu bölgede yer alan ülkeler üzerindeki etkilerini yüzde olarak belirtmişlerdir. Buna göre;
Yugoslavya
– %50 İngiltere
– %50 SSCB
Macaristan
– %50 İngiltere
– %50 SSCB
Bulgaristan
– %25 İngiltere
– %75 SSCB
Yunanistan
– %90 İngiltere
– %10 SSCB
Romanya
– %10 İngiltere
– %90 SSCB
gibi oranlarla her iki ülke de Doğu Avrupa üzerinde söz sahibi olacak ve bu ülkeler üzerinde nüfuz edeceklerdir.
Yüzdeler Antlaşması, soğuk savaşa yol açan gelişmeler arasında önemli bir yere sahiptir. Zira Demirperde ülkelerinin Sovyetler güdümünde olması, ileride Avrupa’nın şekillenmesinde etkili olacak Doğu Avrupa’nın kontrolünün kaybedilmesi anlamına gelecekti.
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Büyük Petro’dan (Çar Deli Petro) beridir milli hedefleri olan sıcak denizlere inme politikasını, ırkdaşları Slavlar üzerinden yürütmeye çalışmış ve bunda kısmen başarılı olsa da sonucu gelmemiştir.
Sovyetler Birliği’nin sıcak denizlere inme politikası çerçevesinde de yukarıda bahsi geçen Yüzdeler Antlaşması imzalanmıştır.
Diğer Antlaşmalar için aşağıdaki linke tıklamanız yeterli
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
1833 Hünkar İskelesi Antlaşması
1921 Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması